web analytics

Guy Debord, De spektakelmaatschappij & Commentaar op de spektakelmaatschappij (fragment)

OMSLAG_SPEKTAKELMAATSCH_72_dpiGeneraal Noriega genoot begin 1988 kortstondig mondiale bekendheid. Hij was dictator zonder titel van Panama, land zonder leger, en voerde er het bevel over de Nationale Garde. Want Panama is niet echt een soevereine staat, het is gedolven voor zijn kanaal, niet andersom. De munteenheid is de dollar, en het echte leger dat er gestationeerd is, is evenzeer buitenlands. Noriega had dus carrière gemaakt als generaal-politieagent voor de bezetter, en in dat opzicht was zijn carrière identiek aan die van Jaruzelski in Polen. Hij importeerde drugs in de VS, want Panama is niet winstgevend genoeg, en hij exporteerde zijn ‘Panamese’ kapitalen naar Zwitserland. Hij had samengewerkt met de CIA tegen Cuba, en om een passende dekmantel voor zijn economische activiteiten te hebben, had hij ook een aantal van zijn import-rivalen verklikt aan de Amerikaanse autoriteiten, die zo obsessief bezig zijn met dat probleem. Zijn voornaamste veiligheidsadviseur, de beste op de markt, die dan ook de jaloezie van Washington opwekte, was Michael Harari, voormalig officier van de Mossad, de Israëlische geheime dienst. Toen de Amerikanen zich van het heerschap wilden ontdoen, omdat sommige van hun gerechtshoven zo onvoorzichtig waren geweest hem te veroordelen, verklaarde Noriega dat hij bereid was zich uit Panamees patriottisme duizend jaar te verdedigen, zowel tegen zijn volk in opstand als tegen de buitenlander – prompt kreeg hij, uit naam van het anti-imperialisme, de publieke goedkeuring van de soberder bureaucratische dictaturen van Cuba en Nicaragua.

Die generaal Noriega, die alles verkoopt en alles veinst in een wereld die overal net hetzelfde doet, was allerminst een louter Panamese buitenissigheid, maar in alle opzichten, als soort mens van een soort staat, als soort generaal, als kapitalist, volmaakt representatief voor het geïntegreerd spectaculaire regime, en voor de successen die ermee in de meest uiteenlopende richtingen van het binnenlandse en internationale
beleid te behalen zijn. Hij is een model van de prins van deze tijd, en de begaafdsten onder degenen die, waar dan ook, de macht willen grijpen of aan de macht willen blijven, lijken sterk op hem. Niet Panama brengt zulke wonderen voort, maar deze tijd.

[Guy Debord, Commentaar op de spektakelmaatschappij, XIX (oorspr. Commentaires sur la société du spectacle, 1988), vertaling Rokus Hofstede, Uitgeverij IJzer, 2015]

  • ‘De scherpste, strengste analyse van de lasten en noden van een maatschappij – de onze, die van het spektakel (…) Het zou nergens toe dienen om de lof te zingen van het onafhankelijke oordeelsvermogen, de profetische helderziendheid, de klassieke scherpte van de stijl (…) Deze teksten moeten worden gebruikt als handboeken of werktuigen voor vlucht of verzet’ – Giorgio Agamben

 

Print Friendly, PDF & Email