web analytics

Het genot dat we aan de dingen beleven (slot)

Ruim een jaar na onze uitgebreide discussie over La Rochefoucaulds maxime 48 (zie de vorige twee posts, hier en hier) plaatste ik in de ‘Drafts’ van de inmiddels actieve maximensite een nieuw (niet meer te achterhalen) vertaalvoorstel. Nadat we met enige moeite de oude gedachtewisseling hadden teruggevonden, pakten we de draad weer op:

HOF: Martin, als ik onze correspondentie herlees kan ik je redenering goed volgen. Maar helaas willen de vertalingen die je voorstelt, ‘Genot ligt in de smaak’ / ‘Genot komt uit de smaak’, er bij mij nog steeds niet in, het spijt me oprecht. Hoe je het ook wendt of keert, zowel ‘genot’ als ‘smaak’ brengen semantische verschuivingen met zich mee – want het gebruik van die woorden valt niet naadloos samen met dat van ‘félicité’ en ‘goût’.… > Lees verder

Het genot dat we aan de dingen beleven (vervolg)

In de vorige post kruisten Rokus en ik de degens rond maxime 48 van La Rochefoucauld. In het Frans:

La félicité est dans le goût et non pas dans les choses; et c’est par avoir ce qu’on aime qu’on est heureux, et non par avoir ce que les autres trouvent aimable.

We verschilden vooral van mening over de interpretatie van het woordje ‘goût’, dat volgens mij duidde op een voorkeur die voorafgaat aan het concrete ‘proeven’ van het ding, en volgens Rokus juist op dat proeven zelf. De gedachtewisseling ging verder:

HAAN: Nee, volgens mij bedoelt hij de subjectieve voorkeur die lós van het ding bestaat, en die bevredigd wordt zodra er een ding verschijnt dat eraan voldoet.… > Lees verder

Het genot dat we aan de dingen beleven

Ruim twee jaar geleden hadden vriend Hof en ik een lange e-maildiscussie over een maxime van La Rochefoucauld. We hadden destijds net de website Maximen.nl opgezet (die overigens pas ruim een jaar later echt van start zou gaan), en La Rochefoucauld had mijn volle aandacht vanwege de nieuwe vertaling van Maarten van Buuren, die ik wilde bespreken voor de Volkskrant. Onze discussie laat zien waartoe de samenwerking van twee koppige vertalers kan leiden in termen van kwaliteitswinst en tijdverlies. Hier het betreffende maxime (nummer 48) in het Frans:

La félicité est dans le goût et non pas dans les choses; et c’est par avoir ce qu’on aime qu’on est heureux, et non par avoir ce que les autres trouvent aimable.

> Lees verder

Een koninkrijk voor een krukje

In een ranglijst van meest geciteerde schrijvers zou hij fier bovenaan staan. Toch beslaat zijn gepubliceerde oeuvre nog geen 100 bladzijden. François VI hertog van La Rochefoucauld vond het schrijven een aardig tijdverdrijf, en dat hebben we geweten. Met zijn vlijmscherpe maximen ontmaskerde hij de mens als een irrationeel, egoïstisch roofdier. Wat natuurlijk onmiddellijk de vraag oproept hoe hij zelf was, als mens. Een portret in tien maximen.

1. Oude mensen geven graag goede raad omdat ze niet meer in staat zijn het slechte voorbeeld te geven.
De zelfspot is onmiskenbaar. De ‘oude’ La Rochefoucauld, die zich onledig houdt met het noteren van wijze levenslessen, denkt terug aan wat hij vroeger heeft uitgespookt.… > Lees verder