web analytics

Alles van nut is betekenisloos: Walter Benjamin

Walter Benjamin (1892-1940) was een van de oorspronkelijkste Duitse denkers van de vroege twintigste eeuw. Met zijn taal- en geschiedfilosofie, die het aanzien heeft van een niet-religieuze theologie, kan hij als de Joodse tegenhanger van zijn tijdgenoot Martin Heidegger worden beschouwd. Benjamin stierf jong en onbekend door aan het begin van de Tweede Wereldoorlog een einde aan zijn leven te maken na een mislukte poging om naar Spanje te vluchten. Hij zou zelf verbaasd zijn geweest over de roem die hem na de oorlog ten deel viel.

Alles wat hierboven staat is waar, en toch zegt het weinig. Ook het toevoegen van extra informatie heeft niet erg veel zin.… > Lees verder

Driedubbele ironie: Onderworpen

Houellebecqs roman Onderworpen roept nog altijd veel discussie op. Vaak valt het woord ‘profeet’, zoals bijvoorbeeld recentelijk nog in dit opiniestuk van Dirk-Jan van Baar. Met onderstaande tekst, afkomstig uit het boek Aan de rand van de wereld: Michel Houellebecq, wil ik mijn eigen bijdrage aan de discussie leveren. Moraal: pas op, glibberige tekst!

Voorplat Houellebecq - Onderworpen RGBEerst maar eens twee bekentenissen.

Ten eerste: ruwweg sinds Mogelijkheid van een eiland lees ik bijna niets meer van wat er over Houellebecq wordt geschreven, of het nu gaat om recensies, interviews of wetenschappelijke artikelen. Ik heb een tijdje gedacht dat het was omdat ik alles inmiddels wel zo ongeveer wist en bijna nooit meer op verrassende nieuwe inzichten stuitte, maar het is eigenlijk nog veel erger: ik schat dat ik met het vertalen van Houellebecq inmiddels ruim drie jaar meer dan fulltime in zijn woorden heb geleefd, het is haast een tweede natuur geworden (waarvan ik er gelukkig meerdere heb), en ik besef nu dat ik eigenlijk gewoon een beetje bang ben dat ik me er te veel door laat raken.… > Lees verder

Het innerlijke boek: Marcel Proust

Doop een cakeje in de thee, laat de kruimels op je tong uiteenvallen en je vergeten jeugd herrijst in al zijn glorie.

De toverformule, door Marcel Proust uitgebreid beschreven in Combray, het eerste boek van het eerste deel (Swanns kant op) van de romancyclus die niet voor niets Op zoek naar de verloren tijd heet, zal niet bij iedereen even goed werken. Sterker nog, het is maar de vraag of ze bij Proust zelf ooit heeft gewerkt, want naar verluidt heeft hij de beroemde ervaring met de madeleine ontleend aan een brief van Richard Wagner – waarin het cakeje overigens nog een beschuitje was.… > Lees verder

Het leven als tekst: Jacques Derrida

Het horen van zijn naam was voor sommige keurig nette, intelligente mensen al voldoende om in woede uit te barsten. ‘Als ik uit het raam spring, is dat dan ook taal?’ Waarna, als zo’n krachtige reductio ad absurdum nog niet volstond, algauw het argument der argumenten volgde: ‘Auschwitz!’

Jacques Derrida. Hij is nu tien jaar dood, maar het vuur dat hij heeft doen ontbranden is nog lang niet gedoofd. Waarschijnlijk is er geen enkele uitspraak van een twintigste-eeuwse denker die zoveel inkt heeft doen vloeien, tot ver buiten de academische filosofie, als zijn fameuze ‘Il n’y a pas de hors-texte’ – er is niets buiten de tekst.… > Lees verder

Houellebecq in 30 stukken: doneer!

Morgen (7 januari) komt in Frankrijk de nieuwe roman van Michel Houellebecq uit, kortweg Soumission geheten. De vertaling (Onderworpen) verschijnt in mei bij De Arbeiderspers, vergezeld van een boek over de schrijver door zijn vaste vertaler Martin de Haan: Aan de rand van de wereld: portret van Michel Houellebecq in 30 korte stukken.

Voor dit bijzondere schrijfproject gaat op Voordekunst.nl vandaag een crowdfundingsactie van start. Wilt u het boek mogelijk helpen maken? Doneer dan nu! U kunt hier meer lezen over het project en de tegenprestaties. Wie €25,- of meer doneert, krijgt op www.houellebecq.nl alvast inzage in een aantal stukken!> Lees verder

De stichtende illusie van het verleden: Stefan Zweig

Ooit werden zijn boeken in vijftig talen vertaald en was hij de meestgelezen schrijver ter wereld. Nu, na decennia van bescheiden voortleven in de schaduw van met name Thomas Mann, valt zijn naam ineens weer overal. Komt het door de film The Grand Budapest Hotel, waarvoor hij de grote inspiratiebron was? Door de massale aandacht voor de Eerste Wereldoorlog en alles eromheen? Of gewoon door het banale feit dat zijn werk in 2012, 70 jaar na zijn dood, rechtenvrij is geworden en dus gratis door iedereen mag worden uitgegeven? Hoe het ook zij, Stefan Zweig staat weer helemaal in de schijnwerpers.… > Lees verder