web analytics

Tag: Kundera

Geplaatst op

Kundera weer Tsjechisch?

Opmerkelijk bericht in de media: Milan Kundera zou van de Tsjechische premier Andrej Babiš weer Tsjech mogen worden, nadat het staatsburgerschap van zijn geboorteland hem in 1979 was afgenomen (hij en zijn vrouw Vera bezitten sinds 1981 de Franse nationaliteit).

Mijn eerste reactie: dit moet een politieke publiciteitsstunt van de populist Babiš zijn. Kundera weigert al sinds de jaren 1980 als een Tsjechische schrijver te worden behandeld, niet alleen omdat hij als schrijver zijn moedertaal allang heeft verruild voor het Frans (de definitieve, gezaghebbende editie van zijn hele Oeuvre is verschenen in de Bibliothèque de la Pléiade), maar vooral ook omdat wat hem interesseert niet zozeer de taalkunst, als wel de romankunst is (waarover hij ook tal van essays heeft geschreven).… > Lees verder

Geplaatst op

Mug of olifant – dankwoord bij de aanvaarding van de Dr. Elly Jaffé Prijs 2018

Beste aanwezigen,

Ergens half maart ging bij mij thuis in Bourgogne de telefoon. Meestal is dat reclame voor beleggingsproducten of verwarmingsketels, dus ik zette me al in de snelle-afweermodus, maar nee, het was Jeroen Thijssen van de Auteursbond, die belde namens de aanhangende Dr. Elly Jaffé Stichting. Mijn hart sloeg over, want dat kon maar één ding betekenen: dat ik de gelijknamige vertaalprijs had gewonnen! De winnaar wordt namelijk altijd half maart bekendgemaakt, en ik wist dat 2018 een Jafféjaar was. ‘Hartelijk gefeliciteerd!’ zei Jeroen. ‘Je bent genomineerd voor de Elly Jaffé Prijs – wat natuurlijk niet meteen betekent dat je hem ook wint.’… > Lees verder

Geplaatst op

Milan Kundera, Traagheid, fragment

Traagheid omslag nieuwWeet u nog? In de jaren tachtig van de twintigste eeuw werd de wereld getroffen door een epidemie met de naam aids, een seksueel overdraagbare ziekte die aanvankelijk vooral onder homoseksuelen woedde. Uit protest tegen de fanatici die in de epidemie een rechtvaardige straf van God zagen en de zieken meden als pestlijders, toonden tolerante geesten zich solidair door te laten zien dat gewoon contact zonder gevaar was. Zo namen de afgevaardigde Duberques en de intellectueel Berck een groep aidspatiënten uit lunchen in een beroemd Parijs restaurant; de maaltijd verliep in voortreffelijke sfeer en aangezien hij geen enkele kans onbenut wilde laten om het goede voorbeeld te geven, had de afgevaardigde Duberques de camera’s uitgenodigd op het moment van het dessert.… > Lees verder

Geplaatst op

Milan Kundera, Het feest der onbeduidendheid, fragment

Omslag_Kundera_OnbeduidendheidIn zijn eerste beroep, dat voor hem toen zijn hele leven uitmaakte, was Caliban acteur; dat beroep stond zwart-op-wit in zijn papieren en als acteur zonder contract ontving hij al heel lang een werkloosheidsuitkering. De laatste keer dat hij op de planken te zien was geweest, speelde hij de wilde Caliban in Shakespeares The Tempest. Ingesmeerd met een bruine crème, getooid met een zwarte pruik, sprong hij als een dolleman brullend op en neer. Zijn vrienden waren zo verrukt over zijn prestatie dat ze hadden besloten hem bij de naam te noemen die hen eraan herinnerde. Dat was al lang geleden.… > Lees verder

Geplaatst op

De ontdekking van de ironie: Milan Kundera

‘Bent u communist, meneer Kundera?’ ‘Nee, ik ben romancier.’ ‘Bent u dissident?’ ‘Nee, ik ben romancier.’ ‘Bent u links of rechts?’ ‘Geen van beide. Ik ben romancier.’

Het citaat, afkomstig uit de essaybundel Verraden testamenten, laat niets aan duidelijkheid te wensen over. Milan Kundera, deze maand 85 jaar geworden, is een man met een roeping. Meer dan enige andere hedendaagse schrijver heeft hij zich sterk gemaakt voor wat hij als de Europese kunstvorm bij uitstek beschouwt – de roman. Geen literair genre, geen aardig volksvermaak, maar een heuse kunstvorm met zijn eigen regels en zijn eigen bestaansreden, dat wil zeggen zijn eigen opdracht: ‘ontdekken wat alleen de roman kan ontdekken’.… > Lees verder

Geplaatst op

Draaglijke zwaarte: Kundera 85

OndraaglijkeZijn werk heeft vaak heftige reacties opgeroepen, zowel positief als negatief. Een ‘typisch Oost-Europese drammer’ noemde Michaël Zeeman hem ooit, en hij mocht die kwalificatie dan liefkozend bedoelen, feit is dat een schrijver die over de hoofden van zijn personages heen voortdurend allerlei scherpzinnige meningen en analyses opdist, niet bij iedereen op zo’n welwillende ontvangst hoeft te rekenen.

Milan Kundera is een controlefreak. Niet alleen voorziet hij zijn boeken van een strenge muzikale compositie waarin geen enkel detail betekenisloos is, hij lijkt de lezer die betekenis ook nog eens te willen inpeperen door het doen en laten van de personages onophoudelijk van uitleg en commentaar te voorzien – wat op zijn zachtst gezegd nogal paradoxaal is voor een oeuvre waarvan de voornaamste thema’s nu juist het onbegrip tussen mensen en de onbeheersbaarheid van elk menselijk handelen zijn.… > Lees verder