web analytics

Categorie: Portfolio van Martin de Haan

Geplaatst op

Geen kattenpis (of wel)

‘Rumoer om Thaise seks in nieuw boek Houellebecq’, kopte de Volkskrant op 24 augustus op de kunstpagina, en de eerste zin van het artikel legt netjes uit wat er aan de hand is: ‘Frankrijk heeft zijn eerste schandaal van het nieuwe literaire seizoen: in zijn nieuwe boek zou Michel Houellebecq, auteur van het ook al controversiële Elementaire deeltjes, prostitutie in de Derde Wereld verheerlijken.’

In het Engels van The Guardian, waaruit de Volkskrant het artikel heeft overgenomen, klinkt die zin net iets anders: ‘The first scandal of France’s new literary season broke out yesterday when the enfant terrible of French letters, Michel Houellebecq, was accused of writing a novel which celabrates third-world prostitution.’… > Lees verder

Geplaatst op

Benoît Duteurtre, ‘Le Voyage en France’

Roman over een Fransman van middelbare leeftijd, de hypochondrische redacteur van het bescheiden tijdschrift Taxi Star (gewijd aan het Franse taxileven), en de jonge francofiele Amerikaan David, die naar Frankrijk komt in de hoop daar de beschaving te vinden die hij in Amerika mist. Het boek is een komisch-ironische ontwikkelingsroman: aan het eind van het boek komt David tot het besef dat niet Europa maar Amerika het beeld van onze tijd bepaalt, en dat de oude cultuur waarnaar hij zocht allang is verdwenen, ook in Europa (dat inmiddels volledig veramerikaniseerd is). Natuurlijk heeft de lezer dat inzicht allang zien aankomen, want al bij de eerste stappen die David op Europese bodem zet, wordt pijnlijk duidelijk hoe barbaars Frankrijk inmiddels is geworden: fastfood, harde muziek op straat, inwoners van Le Havre die Claude Monet niet anders kennen dan als een wijk in hun stad, enzovoort.… > Lees verder

Geplaatst op

In Marokko ga je niet dood

Zomaar een Frans zinnetje: ‘On ne meurt pas au Maroc.’ Het klinkt haast als een levenswijsheid, of als een gedragsregel: in Marokko ga je niet dood. In Marokko hóór je niet dood te gaan.

Dat korte, onopvallende zinnetje is het mooiste en meest beladen zinnetje van La Petite Bijou, de nieuwe roman van Patrick Modiano. Een nieuwe roman die tegelijk ook een oude roman is, want Modiano schrijft keer op keer hetzelfde boek, of liever gezegd, wat niet helemaal hetzelfde is, een nieuw hoofdstuk van hetzelfde boek, dat inmiddels is uitgedijd tot bijna dertig delen.

In Marokko ga je niet dood.… > Lees verder

Geplaatst op

De ontplofte dichtbundel, of: Hoe lees je 100.000.000.000.000 gedichten?

Le génie, c’est l’erreur dans le système
– Paul Klee, geciteerd door Georges Perec

Een interactieve dichtbundel avant la lettre

In een studie over de opbouw van dichtbundels mag de bekendste, zo niet enige dichtbundel ter wereld zonder vaste opbouw natuurlijk niet ontbreken: Cent mille milliards de poèmes (1961) van Raymond Queneau, het boek dat de blijde inkomst van de Oulipo in de Franse letteren inluidde. De bundel is minder dik dan de titel doet vermoeden, dankzij een vernuftig papierbesparingsmechanisme: in plaats van honderd duizend miljard losse gedichten te schrijven heeft Queneau de versregels van tien sonnetten zodanig losgeknipt dat ze afzonderlijk kunnen worden omgeslagen en naar believen met elkaar worden gecombineerd.… > Lees verder

Geplaatst op

Schrijven in de marge van de moderniteit

Realisme is in. Niet alleen in Nederland, waar het nooit weg is geweest, maar ook in Frankrijk, waar het lange tijd taboe was. Realisme in een hip modern jasje: relatief jonge auteurs als Michel Houellebecq, Lydie Salvayre, Frédéric Beigbeder en Benoît Duteurtre schrijven over drugs, reclame, seks, disco’s, toerisme en andere verschijnselen van onze tijd, en sturen de roman weer als een spiegel de weg op, de wijde wereld in. Inspectie in plaats van introspectie. Houellebecq: ‘Ik heb de indruk dat we een beetje moe beginnen te worden van onze eigen raadselen, die minder raadselachtig zijn dan wel werd gezegd, maar dat we anderzijds steeds meer het gevoel krijgen dat we in een onbegrijpelijke en gevaarlijke wereld leven.’… > Lees verder

Geplaatst op

De paradox van de vertaler

De paradox van de vertaler: hij spreekt, maar zegt niets. Uit zijn pen vloeien woorden, maar hij heeft niets te melden. Niets, behalve één ding. Aan dat ene ding zijn de onderstaande vier stellingen gewijd, die beschouwd mogen worden als fragmenten van een hypothetisch of toekomstig boek, dat in tegenstelling tot deze kleine selectie uiteraard zal wemelen van de leerzame en amusante voorbeelden.

Vertalen is een uitvoerende kunst

Een waarheid als een koe, maar voor buitenstaanders toch nog (te) vaak een eye opener. Vooral de muziekmetafoor doet het in de mondaine conversatie altijd goed: ‘Literatuur vertalen is als het uitvoeren van een muziekstuk.’… > Lees verder