web analytics

Henri Michaux, Hoekpijlers, nawoord

 

In een tijd waarin zelfhulpboeken ons voorhouden dat we de ‘beste versie van onszelf’ moeten worden, in een tijd waarin sociale media ons niet-aflatend sommeren nieuwe bewijzen van succes voor te leggen, kan het verkwikkend zijn wat averechtse tips en wenken op te doen bij Henri Michaux. Met Poteaux d’angle (Hoekpijlers), een bundel prozapoëzie geschreven toen hij de zeventig gepasseerd was, richt de Frans-Belgische dichter zich rechtstreeks tot de lezer en reikt hij deze op scherpe, snedige toon zijn levensregels aan. Vanaf de eerste zin roept hij de lezer op om zich al dagdromend aan te gorden voor de strijd, om de eigen fouten en zwakheden te omhelzen, om wars te zijn van gebabbel, om gemeenplaatsen te schuwen, om te streven naar onthechting en zelfkennis – ga er maar aan staan!… > Lees verder

Henri Michaux, Hoekpijlers (fragment)

Op een lichaamloos gevecht moet je je voorbereiden, zodanig dat je pal kunt staan wat er ook gebeurt – een abstract gevecht dat, anders dan de andere, door dagdromen te leren valt.

 

Wees niet te leergierig.

Een heel leven volstaat niet om af te leren wat je je argeloos, gedwee, hebt laten aanpraten – onnozelaar! – zonder aan de gevolgen te denken.

 

Met je karakterfouten, rustig aan. Ga ze niet te gauw corrigeren.

Wat zou je ervoor in de plaats stellen?

 

Hou je slechte geheugen. Je hebt het niet voor niets, mag je aannemen.

 

Hou je zwakheid intact.… > Lees verder

Louis Aragon, Een dromengolf (fragment)

Soms raak ik de draad van mijn leven ineens helemaal kwijt: ik zit ergens in een hoek van het heelal, bij een dampende kop zwarte koffie, tegenover opgepoetste stukken metaal, met om me heen het gaan en komen van grote zachte vrouwen, en ik vraag me af langs welke weg van waanzin ik finaal onder deze boog ben beland, en wat nu eigenlijk die brug is die ze hemel hebben genoemd. Dat moment, waarop alles me ontglipt, waarop enorme scheuren zichtbaar worden in het paleis van de wereld, enkel en alleen om het te kunnen rekken zou ik mijn hele leven veil geven, een spotprijs.… > Lees verder

Jacques Lacan, ‘Hiatus irrationalis’

HIATUS IRRATIONALIS

Dingen, of er nu levenssap of zweet in jullie vloeit,
Vormen, of jullie nu uit smeedwerk of uit bloed ontstaan,
Niet zwaarder en niet dichter dan mijn droom bruist jullie vloed;
En zou ik jullie niet met een gestaag verlangen slaan,

Dan waad ik jullie water door, de oever tegemoet;
Steevast trekt daar mijn denkdemon mij met zijn zwaarte aan.
Hij stuit, alleen, op barre grond, daar waar het zijn zich roert,
Op de god die zinledig is, op het dove, blinde kwaad.

Maar wanneer alle taal finaal gestrand is in mijn strot,
Dingen, of jullie nu uit bloed of uit smeedwerk ontstonden,
Natuur, – zal ik in het stromen van een element opgaan:

Wat blijvend in mij smeult, evenzeer jullie geeft het gloed,
Vormen, of er nu levenssap of zweet in jullie vloeit,
Vuur is wat mij onsterfelijk tot jullie minnaar maakt.… > Lees verder

Probeersels van Montaigne

Korte mijmering op de vrijdagochtend. In een vertaling die ik nu eindelijk afmaak (de liefdesbrieven van François Mitterrand aan Anne Pingeot) eindigt de ‘Noot van de uitgever’ met een citaat uit de Essais van Montaigne: ‘Wie me zou vragen wat de belangrijkste eigenschap in de liefde is, zou ik antwoorden: het juiste moment weten uit te kiezen. De op één en op twee na belangrijkste eigenschap: idem. Daarmee lukt alles.’

Er bestaan meerdere vertalingen van het boek, waaronder de sublieme van Hans van Pinxteren, maar ik vertaal citaten altijd liever zelf, als ik de brontaal beheers. Niet omdat ik het beter denk te kunnen, maar omdat ik daarmee de stijl en toon van het vreemde element binnen mijn eigen tekst volledig in de hand heb.… > Lees verder

Bruno Latour, De uitvinding van het ‘trumpisme’ (fragmenten)

In 2017, een jaar na de eerste inauguratie van Donald Trump als Amerikaans president, verscheen ‘Où atterrir? Comment s’orienter en politique’ van Bruno Latour (1947-2022), een klemmend essay waarin Latour betoogt dat de klimaatkwestie rechtstreeks is verbonden met ongelijkheid en onrechtvaardigheid en behoort tot de kern van de geopolitiek – zoals blijkt uit de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het Parijse klimaatakkoord. Na Trumps tweede inauguratie, in 2025, is Latours stellingname relevanter dan ooit. Daarom, bij wijze van napublicatie, een paar passages over het trumpisme uit de bij Octavo verschenen vertaling ‘Waar kunnen we landen? Politieke oriëntatie in het Nieuwe Klimaatregime’.… > Lees verder