web analytics

Auteur: Rokus Hofstede

Geplaatst op

Marguerite Duras, ‘Negatieve handen’ (fragment)

Negatieve handen, zo noemt men de schilderingen van handen gevonden in de magdalénien-grotten van het Zuid-Atlantische Europa. De omtrek van die handen – wijdopen op het gesteente gelegd – werd bestreken met kleur. Meestal met blauw, met zwart. Soms met rood. Er is geen enkele verklaring gevonden voor dit gebruik.

Voor de oceaan
onder het klif
op de wand van graniet

die handen

open

Blauw
En zwart

Waterblauw
Nachtzwart

Alleen is de man de grot binnengegaan
Tegenover de oceaan
Alle handen zijn even groot
hij was alleen

De man alleen in de grot keek
in het lawaai
in het lawaai van de zee
naar het onmetelijke van de dingen

En hij schreeuwde

Jij die een naam draagt jij die begiftigd bent met een identiteit ik heb je lief

Die handen
Waterblauw
Hemelzwart

Plat

Uiteengespreid op het grijze graniet gelegd

Opdat iemand ze gezien zou hebben

Ik ben het die roept
Ik ben het die riep die schreeuwde dertigduizend jaar geleden

Ik heb je lief

Ik schreeuw dat ik je wil liefhebben, ik heb je lief

Ik zal liefhebben al wie hoort dat ik schreeuw

Op de lege aarde zullen die handen achterblijven op de granieten wand tegenover het geraas van de oceaan

[…]

Boven hem de wouden van Europa,
oneindig

Hij staat te midden van steen
van gangen
van stenen galerijen
wijd en zijd

Jij die een naam draagt jij die begiftigd bent met een identiteit ik heb je lief ik heb je grenzeloos lief

Het klif moest worden afgedaald
de angst overwonnen
De wind waait van het vasteland en drijft de oceaan terug
De golven worstelen tegen de wind
Vertraagd door zijn kracht
komen ze vooruit
en bereiken geduldig
de rotswand

Alles spat uiteen

Jou voorbij heb ik je lief
Ik zal liefhebben al wie hoort dat ik schreeuw
dat ik je liefheb

Dertigduizend jaar

Ik roep

Ik roep degene die mij antwoord zal geven

Ik wil je liefhebben ik heb je lief

Al dertigduizend jaar schreeuw ik voor de zee het witte spook

Ik ben het die schreeuwde dat hij je liefhad, jou

[Marguerite Duras, ‘Les mains négatives’, in: Le Navire Night – Césarée – Les mains négatives – Aurélia Steiner – Aurélia Steiner – Aurélia Steiner, Mercure de France, 1979; gepubliceerd in Deus Ex Machina 31:122, september 2007; © Rokus Hofstede.… > Lees verder

Geplaatst op

Stéphane Mallarmé, ‘De wondervrouw van morgen’

Een bleke lucht, boven de wereld die aan verval ten onder gaat, trekt misschien heen met de wolken: flarden versleten zonsondergangpurper kleuren een rivier die slaapt aan de door lichtstralen en water verzwolgen einder. De bomen vervelen zich en onder hun bladeren die vaal zijn geworden (door het stof van de tijd eerder dan door dat van de wegen) rijst de tent van de Vertoner van Voorbije Dingen; menige straatlantaarn wacht op de schemering en beschijnt de gezichten van een onzalige, door onvergankelijke ziekte en eeuwenoude zonde verslagen menigte, mannen naast hun verneutelde wederhelften, die zwanger zijn van de ellendige vruchten waarmee de aarde zal vergaan.… > Lees verder

Geplaatst op

Autopsie van een gebroken hart

‘Nee! Ik moet uw liefkozingen niet…’. Het keerpunt in het rouwproces om een verloren liefde is het moment waarop de verlatene die zin, of woorden van gelijke strekking, terugkaatst naar de trouweloze die hem of haar verlaat. Alleen door zo’n symbolische vereffening van het aangedane liefdesleed kan het geloof in de Liefde worden gered. De romantische fixatie op die ene uitverkorene is doorbroken: na de breuk, de loutering. Nieuwe avonturen tegemoet!

Marcelle Sauvageot, CommentaarCommentaar is een haarscherpe demonstratie van het proces van onthechting dat volgt op de verloochening van het liefdespact, een demonstratie die des te indrukwekkender is doordat de hoofdpersoon zich vanwege haar ziekte over die nieuwe avonturen weinig illusies maakt.… > Lees verder

Geplaatst op

Schwung en snobisme

Zijn Pierre Michons Vies minuscules uit 1984 verre nakomelingen van Marcel Schwobs Vies imaginaires uit 1896? De link is gauw gelegd, al was het maar doordat de verwantschap in de titels al wordt gesuggereerd, en op het eerste gezicht is de associatie ook niet onterecht. Zomin Schwob als Michon schrijft heiligenlevens of hagiografieën, beiden willen het hebben het over ‘de unieke levens van willekeurige mensen, of dat nu goddelijke, middelmatige of misdadige mensen zijn’, zoals het heet in de slotzin van Schwobs voorwoord. Het dierlijke bestaan van cynicus Crates, bij Schwob, of de liederlijke ondergang van landarbeider Fiéfié, bij Michon, bewijzen genoegzaam dat voor beiden ook het meest eerloze mensenleven romanesk kan zijn.… > Lees verder

Geplaatst op

Bourdieu en de concurrentiestrijd

Sinds Carry van Bruggens vermaarde slogan ‘levensdrift is distinctiedrift’, waarmee haar Hedendaagsch Fetischisme (1925) opent, is het gangbaar geworden elk onderscheid in taalgebruik, kleding of omgangsvormen te beschouwen als een doelbewuste, intentionele poging om zich te verheffen boven anderen. Zo bijvoorbeeld publicist Ger Groot, die in zijn aan Pierre Bourdieu gewijde in memoriam (De Groene, 02-02-2002) het verschijnsel dat hij betitelt als ‘Habitat-syndroom’ beschouwt als een ‘typisch Bourdieu-geval’: de Habitat-klant koopt zijn meubeltjes niet omdat hij ze mooi vindt maar omdat hij zich wil afficheren met zijn vooruitstrevende smaak en zich zo wil onderscheiden van het ‘klootjesvolk’; hij ‘zou er zo graag bij willen horen, maar is steeds te laat’.… > Lees verder

Geplaatst op

Labé geüpdatet

De roem van de zestiende-eeuwse Franse dichteres Louise Labé (ca.1520-1566) heeft de afgelopen decennia een hoge vlucht genomen, in en buiten Frankrijk. Als vaandeldraagster van een ‘feministische poëtica’ is zij het voorwerp van een nog altijd wassende stroom exegeses, vooral binnen vakgroepen Frans en genderstudies in de Verenigde Staten en Canada. Labé was een eigenzinnige dichteres in een door mannen overheerste poëtische traditie, une Sappho françoise, en zij was een vrije, onafhankelijke vrouw, une belle rebelle; ze schreef zeldzaam zinnelijke en tegelijk zeer lucide, doorgecomponeerde poëzie. Feitelijk is over haar persoon weinig meer bekend dan geruchten; ze werd geboren in Lyon in een niet-adellijk milieu, als dochter van een rijke touwslager, kreeg een renaissancistische opvoeding, leerde Latijn en Italiaans, zong en speelde luit, kon schermen en paardrijden.… > Lees verder