web analytics

Berichten

Geplaatst op

State of Translation-lezing 2020

[Een sterk ingekorte versie van deze lezing is hier te vinden.]

De State of Translation-lezing is bedoeld om één keer per jaar te kijken hoe de zaken ervoor staan in wat in de volksmond Vertalië wordt genoemd. Welnu, something is rotten in the State of Translation. Met die stelling hoop ik u het komende halfuur zoet te houden.

Deze lezing is aangekondigd onder de titel ‘De vertaler als auteur’, en in de beschrijving werd de suggestie gewekt dat het daarbij om een tamelijk radicaal standpunt ging. Ik moet u wat dat betreft helaas teleurstellen. Niet alleen weten mensen die mij een beetje gevolgd hebben dat ik dit standpunt al zo’n twintig jaar verkondig en dat het dus eigenlijk gewoon een stokpaardje is, ook juridisch gezien is het idee van de vertaler als auteur een volstrekt open deur, een waarheid als een koe.… > Lees verder

Geplaatst op

Stijl in vertaling

‘Ik zeg weleens bij wijze van boutade dat een vertaler meer schrijver is dan een schrijver, omdat een vertaler alleen gaat over stijl, terwijl een schrijver er nog een hele wereld bij moet verzinnen…’

Half oktober 2021 deed Rokus zijn zeg in een online-lezingenreeks van het Expertisecentrum Literair Vertalen – al die lezingen zijn nu online beschikbaar op de Kennisbank van het ELV.

 … > Lees verder

Geplaatst op

Nouvelles Voix, un déconfinement

Le programme Nouvelles Voix de l’Institut français des Pays-Bas soutient des projets éditoriaux néerlandais promouvant les auteurs français contemporains. Le 30 septembre 2021, à La Haye, eut lieu une célébration fêtant 30 ans de soutien à la traduction. J’écrivis pour l’occasion un petit discours laudatif.

Ce sont plus de vingt traductions, pratiquement un tiers de tous les titres traduits depuis 1990 par mes soins du français en néerlandais, qui ont reçu le soutien du programme des Nouvelles Voix. Mon auteur fétiche, Pierre Michon, pour ne citer que lui, a été soutenu pour quatre titres parus au fil du temps chez l’éditeur Van Oorschot; il est probable qu’il n’aurait jamais été aussi intensément traduit sans ce soutien, au point qu’en néerlandais l’oeuvre quasi intégrale de cet auteur relativement difficile d’accès a été rendu accessible, ce qui n’a été le cas dans aucune autre langue.… > Lees verder

Geplaatst op

Dertig jaar Nouvelles Voix

Interview met Rokus Hofstede, vertaler van Annie Ernaux

De Nederlandse essayist Rokus Hofstede heeft meer dan zestig Franse boeken vertaald, waaronder De jaren van Annie Ernaux, dat werd gepubliceerd in 2020 door de Arbeiderspers met steun van het Nouvelles Voix-programma van het Institut français des Pays-Bas. Zijn werk werd bekroond met de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2021.

In december 2020 kreeg u de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2021 voor beste vertaling van een literair werk naar het Nederlands. Hoe was het om deze prijs in ontvangst te mogen nemen?

“De Martinus Nijhoffprijs bekroont niet zozeer een ‘beste vertaling’ – als zoiets al kan bestaan, een vertaling is niet meer dan een voorstel tussen ontelbaar veel mogelijke voorstellen – als wel een ‘vertaaloeuvre’ – al klinkt dat woord overdreven pretentieus; het gaat in feite om een steeds opnieuw aangegaan lijf-aan-lijfgevecht met teksten die steeds heel verschillende eisen kunnen stellen aan de vertaler: kennis en techniek, maar ook muzikaliteit, precisie, inventiviteit… Wat me bijzonder gelukkig maakt, is dat met deze prijs de kwaliteit van mijn werk wordt erkend ondanks het feit dat ik vaak moeilijke of minder bekende, minder geconsacreerde auteurs heb vertaald – auteurs uit de literaire marge (la France profonde, België, Zwitserland) of uit de historische avantgarde, auteurs die geen romans maar essays of geesteswetenschappelijke teksten hebben geschreven.

… > Lees verder
Geplaatst op

Schrijven met de spiegel op de rug

Wat kan literatuur nog zijn en doen in het tijdperk van Twitter en Instagram? Moet ze de maatschappelijke ontwikkelingen volgen, of kan ze ook het voortouw nemen? Onderstaand stuk, verschenen in de Volkskrant van 29 mei, kan ook als een bescheiden poëtisch manifest worden gelezen: een bijsluiter bij mijn in juni verschenen roman Ramkoers. 

Het is weer Boekenweek! Eindelijk, na drie maanden uitstel waarin de boekwinkels nauwelijks klanten konden ontvangen, terwijl de bibliotheken dicht waren (maar gelukkig waren de slijterijen open, dat maakte veel goed). Niet dat we ons nu ineens massaal mogen gaan verdringen in die boekwinkels om ons jaarlijkse boek te kopen en daarmee het Geschenk in ontvangst te nemen, maar toch: de Boekenweek is een teken van hoop.… > Lees verder

Geplaatst op

Schrijf je fictie, verzin dan ook echt iets – interview met Laurent Binet

Hoe schrijft de schrijver? Laurent Binet keert de geschiedenis om in Beschavingen: ‘Ik vind het absurd om realistische romans te willen schrijven, dan zijn documentaires over maatschappelijke onderwerpen veel interessanter.’ 

Het waait en regent in Parijs, en Laurent Binet doet niet open. Is hij de afspraak vergeten, die we al een paar weken geleden hebben gemaakt? Gelukkig heb ik zijn telefoonnummer en blijkt het een misverstand: hij zit op me te wachten in een café twee huizenblokken verderop, aan de kade van het Canal de l’Ourcq. Hij komt er duidelijk vaker, het is zelfs min of meer zijn stamcafé. Binet is een spraakwaterval, voor ik het weet zijn we verwikkeld in een geanimeerd gesprek over verkoopcijfers (in Nederland verkoopt hij haast beter dan in Frankrijk), omgang met vertalers (van sommigen hoort hij nooit iets) en zodoende over een schrijver die ik zelf vertaal: Milan Kundera, die onder vertalers bekendstaat als de meest bemoeizuchtige schrijver ooit.… > Lees verder