web analytics

Marguerite Duras, ‘Césarée’ (fragment)

Caesarea Palestina was een havenstad in de vlakte van Sjaron, dertig kilometer ten zuiden van het tegenwoordige Haïfa. Herodes de Grote, als Romeins vazal koning van Judaea van 37 tot 4 voor Christus, gaf de stad zijn naam. Het moest de hellenistisch-heidense tegenhanger worden van het Joodse Jeruzalem. Pontius Pilatus was er tussen 26 en 36 na Christus landvoogd. In de middeleeuwen werd de stad verwoest.

Over de historische achtergrond van de hier beschreven geschiedenis is niet veel bekend. Een kleindochter van Herodes de Grote, Bernice, getrouwd met Agrippa, een Joodse vorst van het geslacht der Makkabeeërs, had naar verluidt een verhouding met een Romeinse veldheer, Titus.

> Lees verder

Fiftyfifty

‘Het is geen bitterheid en ook geen nijd, het gevoel dat mij de laatste jaren soms bekruipt: dat er in elk succes iets ordinairs zit dat onze kleingeestigheid streelt,’ zo staat vandaag te lezen op Maximen.nl. De uitspraak is van Jan Zabrana (1931-1984), een Tsjechische vertaler uit het Russisch en het Engels, van wiens dagboek Patrik Ourednik (de onvolprezen auteur van Europeana) in 2005 een selectie in het Frans vertaalde onder de titel Toute une vie. Zabrana’s wrede, grappige, vaak wanhopige observaties over de lijdensweg die hij als vertaler onder het communisme moest afleggen, doen me weer beseffen hoe bevoorrecht wij – Nederlanders, Nederlandse vertalers – ondanks alles nog altijd zijn.… > Lees verder

Vamos a la playa

247. Iets meer weten en iets minder leven. Anderen zijn een tegengestelde mening toegedaan. Aangename ontspanning is beter dan inspanning. Het enige wat wij bezitten is tijd, een bezit waarover zelfs de minst vermogenden beschikken. Het maakt een mens even ongelukkig zijn kostbare tijd aan werktuiglijke arbeid te verspillen als zich met te veel verheven werkzaamheden bezig te houden. Men dient zich niet te veel werk op de hals te halen en evenmin te veel afgunst. Dan vertrapt men zijn leven en verstikt zijn ziel. Bepaalde mensen willen dit ook voor het opdoen van kennis laten gelden, maar wie niet weet, weet ook niet te leven.… > Lees verder

Wilfred Oranje (1951-2011)

Nadat tot tweemaal toe een Italiaanse schrijver een jaar na door hem te zijn vertaald was overleden, had hij besloten zich nog uitsluitend op Duitstalige auteurs te richten – zo vertelde mij Wilfred Oranje afgelopen voorjaar, met de hem typerende mengeling van bravoure en zelfspot, toen ik hem enkele biografische weetjes probeerde te ontlokken voor een aan hem gewijd Wikipedia-lemma waarin bovenstaande opmerking het overigens niet heeft gehaald. Wel staat daar sinds vandaag zijn sterfjaar vermeld, en is de tegenwoordige tijd van het werkwoord ‘zijn’ door een verleden tijd vervangen.

Oranjes dood is een groot verlies, voor de Nederlandse literatuur, die hij heeft verrijkt met een dertigjarig vertaaloeuvre van verbluffende kwaliteit, maar ook en speciaal voor allen die het geluk hebben gehad hem van nabij te mogen meemaken, met zijn generositeit en bescheidenheid, zijn immer speelse geest, zijn jongensachtige branie, zijn licht archaïsche welbespraaktheid, de lach die vaak op het punt stond door te breken in zijn stem.… > Lees verder

Verlost van de roos: Milan Kundera

31 oktober 1968. De jonge Tsjechische romancier Milan Kundera, wiens eerste roman net is verschenen in Franse vertaling, wordt op de Franse televisie geïnterviewd door Roger Grenier. Het interview (te vinden op YouTube) is om meerdere redenen opmerkelijk: het vindt plaats vlak na de Russische invasie in Tsjecho-Slowakije, de sprekers zitten op doorzichtige plastic ballen (de camera heeft grote moeite om de deinende Kundera in beeld te houden), en de geïnterviewde drukt zich uit in een Frans dat niet anders dan gebrekkig kan worden genoemd.

Ruim veertig jaar later, voorjaar 2011, verschijnt het volledige officiële oeuvre van dezelfde Kundera nog bij zijn leven (een grote zeldzaamheid) in de befaamde Bibliothèque de la Pléiade – in het Frans.… > Lees verder