web analytics

Tag: vertaler

Geplaatst op

Tirade 11: Het deadline-effect

Een verschijnsel waar ik me al vertalend dikwijls over heb verbaasd is de afstemming van de inspanning die ik lever op de tijd die ik heb.

Laat ik me nader verklaren. Waar ik op doel is de wonderbaarlijke dosering van geestelijke energie die door de deadline wordt afgedwongen – wonderbaarlijk, omdat die dosering zich grotendeels aan het bewustzijn onttrekt. Het gaat hier ongetwijfeld om een psychisch mechanisme dat zich niet tot het vertalen beperkt maar op algemeen menselijke activiteiten van toepassing is, om een soort modulatie of regulatie van het probleemoplossend vermogen, op zodanige wijze dat het werk precies op tijd af is – nou ja, in de meeste gevallen toch.… > Lees verder

Geplaatst op

Tirade 10: Berg en dal

De heuvels van de Morvan zijn groen en golvend. Of eigenlijk zijn het bergen, als je de geomorfologische definitie van ‘berg’ serieus neemt: ze steken vaak meer dan 200 meter boven hun omgeving uit. Vanachter mijn bureau zie ik de twee hoogste, de Haut Folin (902 m) en de Mont Beuvray (821 m). Ook zie ik de berg, nee, heuvel zand die de garagedeur verspert.

Nederlandse literair vertalers zitten qua inkomenspositie in de Europese middenmoot, zo blijkt uit een groot onderzoek van de Europese vertalersraad CEATL (Conseil européen des associations de traducteurs littéraires). De auteurs, Holger Fock, Alena Lhotová en ondergetekende, geven zelf al aan dat het onderzoek vooral indicatieve waarde heeft, want wij zijn geen professionele sociologen of statistici en het was allemaal liefdewerk oud papier – wat niet wegneemt dat het aangenaam werken was daar in het Zwitserse vertalershuis Looren (met uitzicht op échte bergen), en dat de resultaten er niet om liegen.… > Lees verder

Geplaatst op

Tirade 2: Lezerspost

Onlangs kreeg ik via de uitgever een berichtje doorgestuurd van een mevrouw die een van mijn vertalingen had gelezen. Het was geen bijzonder vriendelijk berichtje. Om een idee te geven: ‘Ik ben heel erg teleurgesteld in de vertaling in het Nederlands, dat zo slecht is dat ik het nauwelijks Nederlands zou willen noemen. De stijl en woordkeus lijken echt nergens op.’

Zulke negatieve lezerspost krijg ik niet vaak, positieve trouwens ook niet: samen nog geen vijf reacties per jaar, afgezien van de veel frequentere pogingen om via mij door te dringen tot ‘mijn’ schrijvers (Houellebecq en Kundera vooral) of uit mijn mond te vernemen wat die schrijvers nu eigenlijk hebben bedoeld.… > Lees verder

Geplaatst op

De zichtbare vertaler 13: Vertalen in Europa (vervolg)

Herinnert u zich Diego Marani nog, de sympathieke ambtenaar van de Europese Commissie die ons, de verenigde literair vertalers van Europa, in Arles de tip gaf om de volksliederen van alle EU-lidstaten in alle EU-talen te vertalen en uit te brengen op cd-rom, met steun van de Commissie? Inmiddels heb ik niet alleen berekend dat die cd-rom maar liefst 594 vertalingen zou moeten bevatten (want we hebben het over 27 volksliederen die in 22 talen vertaald moeten worden – nog afgezien van de 44 minderheidstalen), maar heeft ook Marani zelf niet stilgezeten.

Op maandag 20 april vond er namelijk in Brussel, bij mijn weten voor het eerst, een groot symposium over literair vertalen plaats, georganiseerd door de sympathieke ambtenaar-romancier.… > Lees verder

Geplaatst op

Les enjeux culturels de la traduction dans le bassin méditerranéen

MARTIN DE HAAN – Avant de présenter les participants à cette table ronde, je voudrais commencer par une petite anecdote. Nous sommes ici au bord de la Méditerranée, et il me vient l’image d’un passeur d’eau, qui est bien sûr le traducteur. Quand j’ai utilisé cette expression, passeurs d’eau, dans un manifeste pour la traduction littéraire publié en Hollande, la traduction française du terme néerlandais veerlieden a donné… « gens de plume » ! C’est que le mot veer, bac, a aussi le sens de « plume », et la traductrice a tout de suite fait le lien. Nous nous inscrivons de fait dans un double contexte, à la fois passeurs et auteurs – car une traduction n’est jamais qu’un simple déplacement où le texte reste identique à lui-même, c’est aussi un déplacement dans le sens de transformation, une création d’un texte nouveau (protégé par le droit d’auteur).… > Lees verder

Geplaatst op

De inkomenspositie van literair vertalers in Europa

‘The most depressing study about translation I’ve ever heard about.’ In die termen kwalificeert de befaamde Chad Post op zijn weblog ‘Three Percent’ het vergelijkende onderzoek naar de inkomenspositie van literair vertalers in Europa dat ik samen met Holger Fock en Alena Lhotová heb uitgevoerd namens de Europese vertalersraad CEATL (Conseil européen des associations de traducteurs littéraires). Inderdaad zijn de conclusies moeilijk anders dan onthutsend te noemen. In geen enkel Europees land kunnen literair vertalers op een fatsoenlijke manier rondkomen van hun beroep – met alle gevolgen van dien voor de vertalers zelf en de kwaliteit van hun werk.… > Lees verder