Wandelaarsnachtlied

Bij een online college poëzie vertalen voor KTV gaf ik de deelnemers laatst een spannende opdracht: vertaal een van de beroemdste gedichten uit de wereldliteratuur, Goethes ‘Wanderers Nachtlied’ (of liever gezegd nummer 2 daarvan, kortweg aangeduid als ‘Ein gleiches’). In het Duits:

Über allen Gipfeln
Ist Ruh,
In allen Wipfeln
Spürest du
Kaum einen Hauch;
Die Vögelein schweigen im Walde.
Warte nur, balde
Ruhest du auch.

De bedoeling was vooral dat de deelnemers zich (dankzij hun kersverse kennis van Roman Jakobsons ‘poëtische functie’) bewust zouden worden van de vele klankherhalingen die het fundament van het gedicht én de moeilijkheid voor de vertaler vormen. Ik had het zelf al eens proberen te vertalen, maar meer dan een veredeld Sinterklaasversje kwam daar niet uit: het leek me een schoolvoorbeeld van onvertaalbaarheid (en de bestaande Nederlandse versies die ik heb gevonden, zelfs van een aantal usual suspects, ondersteunen dat vermoeden). Maar álles is onvertaalbaar tot het tegendeel is bewezen, en speciaal voor de gelegenheid heb ik het nog maar eens geprobeerd. Vraag aan de lezer: is dit nog een vertaling? Een Sinterklaasversje is het in elk geval niet.

Sluiert rust
Over de toppen,
Ruist geen wind
In de kruinen;
Fluit geen vogel.
Maar kijk uit, algauw
Wacht rust ook jou.