web analytics

Auteur: Martin de Haan

Geplaatst op

Probeersels van Montaigne

Korte mijmering op de vrijdagochtend. In een vertaling die ik nu eindelijk afmaak (de liefdesbrieven van François Mitterrand aan Anne Pingeot) eindigt de ‘Noot van de uitgever’ met een citaat uit de Essais van Montaigne: ‘Wie me zou vragen wat de belangrijkste eigenschap in de liefde is, zou ik antwoorden: het juiste moment weten uit te kiezen. De op één en op twee na belangrijkste eigenschap: idem. Daarmee lukt alles.’

Er bestaan meerdere vertalingen van het boek, waaronder de sublieme van Hans van Pinxteren, maar ik vertaal citaten altijd liever zelf, als ik de brontaal beheers. Niet omdat ik het beter denk te kunnen, maar omdat ik daarmee de stijl en toon van het vreemde element binnen mijn eigen tekst volledig in de hand heb.… > Lees verder

Geplaatst op

Detox

Postscript 21 januari 2025: Instagram maakt het ‘professionele’ gebruikers onmogelijk om hun account op te zeggen: dat account moet daarvoor eerst in een privé-account worden omgezet. Maar het is me uiteindelijk gelukt. Twitter had ik al eerder gedaan. Threads verdwijnt vanzelf tegelijk met Instagram. WhatsApp blijft voorlopig helaas onmisbaar, maar de Signal-berichtjes beginnen al binnen te stromen. En o ja, Facebook heb ik nooit echt gedaan, ik ben dus elke keer weer verbaasd te horen dat dat nog bestaat.… > Lees verder

Geplaatst op

Hun? Hen!

Discussietje op LinkedIn over ‘hen’ en ‘hun’ in het Nederlands. Mijn stokpaardje, dus dat treft! Ooit behoorde ik waarschijnlijk tot het kamp dat zichzelf met amper verholen trots of arrogantie (het is maar van welke kant je het bekijkt) de ‘puristen’ noemt: mensen die heel precies weten wanneer je ‘hen’ of ‘hun’ moet gebruiken, en die anderen daar genadeloos op wijzen als het weer eens fout is gegaan. En laten we wel wezen, zo héél moeilijk is de middelbareschoolregel niet: het persoonlijk voornaamwoord ‘hun’ dient uitsluitend te worden gebruikt als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel (‘Ik geef hun het meel’), terwijl ‘hen’ dient te worden gebruikt als lijdend voorwerp of als meewerkend voorwerp mét voorzetsel (‘Ik geef het meel aan hen’).… > Lees verder

Geplaatst op

Snel! Vlot!

De omloopsnelheid van boeken wordt steeds korter. Als ze niet binnen een paar weken een succes zijn, zijn ze al bijna oud papier. Maar grappig genoeg laten recensies van diezelfde boeken vaak juist steeds langer op zich laten wachten (is mijn indruk, die wordt bevestigd door collega’s uit het boekenvak). Verschijnt er een Franse klassieker van de buitencategorie, type Tourmalet of Alpe d’Huez, dan lagen de recensies vroeger bij wijze van spreke al klaar op het moment van de eerste drukproef (EMBARGO, ONGECORRIGEERDE PROEF), maar tegenwoordig kijken de kranten en andere media (radio vooral, want boeken-tv bestaat niet meer) niet op een paar maanden meer of minder.… > Lees verder

Geplaatst op

De boektitels van Franz Kafka

Der Prozess (of Der Proceß, Der Process, Der Prozeß). Die Verwandlung. Das Urteil. Der Heizer. Der Verschollene. Das Schloss. Het moge duidelijk zijn: Franz Kafka hield van een bepaald soort titels. Lidwoord, zelfstandig naamwoord. Kort, krachtig.

In het Nederlands zou dat ook moeten kunnen, wij zijn tenslotte het kleine zusje van het Duits. De stoker, Het vonnis, Het proces, ja, maar dan? De gedaanteverwisseling is ellendig lang, de eenvoud en meerduidigheid zijn foetsie, en belangrijker nog, ook de link met de eerste zin ontbreekt: ‘Als Gregor Samsa eines Morgens aus unruhigen Träumen erwachte, fand er sich in seinem Bett zu einem ungeheuren Ungeziefer verwandelt.’… > Lees verder

Geplaatst op

De meetlat kan zichzelf niet meten

Op de middelbare school had ik een ‘beste vriend’, zoals dat heet. We schreven songs (piano/zang/drums) tijdens de wiskundeles, gingen vanuit onze woonplaats Middelburg op liftvakantie met een bordje ‘VER WEG’ (bij Oldenzaal vervangen door ‘WEIT HIN’) en maakten iedereen gek met onze woordgrapjes. Kortom, we vonden onszelf fantastisch. Onze grootste prestatie: de uitvinding van het verschil tussen feit en mening.

We hielden er zelfs een spreekbeurt over. Feit: de muziek van Bach is vernieuwend, die van Mozart gebaseerd op clichés. Mening: de muziek van Bach is schitterend, die van Mozart niet om aan te horen. Feiten zijn onbetwistbaar, meningen zijn, tja, betwistbaar, en tegelijk ook niet, want over smaak valt niet te twisten.… > Lees verder