Ik had nog nooit van mijn toch niet heel korte leven voet gezet in een Centre Leclerc. Ik was verbluft. Nooit had ik gedacht dat er een winkel met zo’n uitgebreid assortiment bestond, in Parijs waren zulke dingen ondenkbaar. Bovendien had ik als kind in Senlis gewoond, een ouderwetse, burgerlijke, in bepaalde opzichten zelfs anachronistische stad – en mijn ouders hadden tot aan hun dood hun best gedaan om met hun aankopen de kleine buurtwinkeltjes te ondersteunen. En Méribel laten we het daar maar niet over hebben, dat was een kunstmatige, uit de grond gestampte plek, ver weg van de authentieke mondiale handelsstromen, pure toeristische voor-de-gek-houderij.
Charles Baudelaire, ‘De armendood’ (work in progress)
De armendood
Het is de dood die troost, helaas, en die doet leven;
Hij is ons enig doel, de hoop van ons bestaan,
Die, als een elixir, een dronken roes kan geven
En ons de moed schenkt om tot ’s avonds door te gaan.
Aan onze zwarte kim zien we hem trillend zweven,
Oplichtend in de sneeuw, in ijzel en orkaan;
De welbekende herberg, in het boek beschreven,
Waar bed en stoel en maaltijd ons te wachten staan.
[…]
[Charles Baudelaire, ‘La mort des pauvres’, vertaling © Martin de Haan.
Choderlos de Laclos, Riskante relaties, fragment
Bij mijn intrede in de grote wereld was ik nog ongetrouwd en zodoende gedwongen stilletjes toe te zien; ik heb die tijd benut om goed om me heen te kijken en na te denken. Terwijl ik voor onnozel of verstrooid doorging, eigenlijk nauwelijks luisterend naar wat men me allemaal wilde inprenten, zoog ik alles in me op wat men voor me verborgen wilde houden.
Door die nuttige nieuwsgierigheid leerde ik veel, en ook te veinzen. Vaak was ik gedwongen de mensen om me heen niet te laten merken waar mijn aandacht naar uitging, terwijl ik mijn ogen wel zo goed mogelijk de kost gaf; uit die tijd dateert het masker van verstrooidheid dat ik graag opzet en dat jij zo vaak hebt geprezen.
Georges Simenon, Weduwe Couderc, fragment
Hij liep. Hij was alleen op zeker drie kilometer weg waar om de tien meter schuin de vlijmscherpe schaduw van een boomstam op neerviel, en met grote stappen, maar zonder zich te haasten, ging hij van schaduw naar schaduw. Omdat het tegen twaalven was en de zon bijna op zijn hoogste punt stond, gleed er een korte, lachwekkend gedrongen schaduw voor hem uit, de zijne.
De weg liep kaarsrecht omhoog naar de top van een helling, waar hij abrupt leek op te houden.
Vauvenargues, De menselijke geest – een inleiding, fragment
Mensen die niet snappen hoe de menselijke geest zoveel verschillende vormen kan aannemen, veronderstellen dat hij onverklaarbare tegenstrijdigheden bevat. Ze zijn verbaasd als iemand vlug van begrip maar niet scherpzinnig is, als iemand die correct redeneert de verkeerde praktische keuzes maakt, als iemand die zich helder uitdrukt een slordige geest heeft enz. De reden waarom ze die vermeende ongerijmdheden zo moeilijk kunnen accepteren, is dat ze karaktertrekken met geesteseigenschappen verwarren en het verstand verantwoordelijk houden voor gevolgen van de passies. Ze zien niet dat een nauwkeurige geest soms alleen een fout maakt om een passie te bevredigen, en niet uit gebrek aan inzicht.Milan Kundera, Traagheid, fragment
Weet u nog? In de jaren tachtig van de twintigste eeuw werd de wereld getroffen door een epidemie met de naam aids, een seksueel overdraagbare ziekte die aanvankelijk vooral onder homoseksuelen woedde. Uit protest tegen de fanatici die in de epidemie een rechtvaardige straf van God zagen en de zieken meden als pestlijders, toonden tolerante geesten zich solidair door te laten zien dat gewoon contact zonder gevaar was. Zo namen de afgevaardigde Duberques en de intellectueel Berck een groep aidspatiënten uit lunchen in een beroemd Parijs restaurant; de maaltijd verliep in voortreffelijke sfeer en aangezien hij geen enkele kans onbenut wilde laten om het goede voorbeeld te geven, had de afgevaardigde Duberques de camera’s uitgenodigd op het moment van het dessert.