web analytics

Georges Simenon, Maigret en het dode meisje (fragment)

ddi9789023495208Waarin inspecteur Lognon een lijk ontdekt en waarin hij met lede ogen aanziet dat het door anderen wordt ingepikt

Maigret geeuwde, schoof de documenten naar de rand van het bureau.

‘Dit nog even tekenen, jongens, dan mogen jullie naar bed.’

De ‘jongens’ in kwestie waren waarschijnlijk de drie weerbarstigste kerels die het afgelopen jaar bij de Police Judiciaire waren langsgekomen. Een van hen, Dédé werd hij genoemd, zag eruit als een gorilla, en de tengerste, die prijkte met een blauw oog, had de kost kunnen verdienen als kermisworstelaar.

Janvier gaf hun de documenten en een pen, en nu ze eenmaal waren doorgeslagen, namen ze niet meer de moeite om tegen te sputteren, ze lazen het proces-verbaal van hun verhoor niet eens en tekenden met een trek van weerzin om hun mond.… > Lees verder

Emmanuel Bove, Het voorgevoel

Om de paar maanden reserveer ik een verloren dag om op wikipedia een paar lemmata te schrijven over Franse schrijvers of over Nederlandse dan wel Vlaamse literaire vertalers. Het gaat daarbij om twee categorieën die het qua zichtbaarheid niet bepaald onder de markt hebben, zoals het in België heet: Franse schrijvers, omdat Franse literatuur – Michel Houellebecq daargelaten – sinds enige decennia een zinkend cultuurgoed is geworden; literair vertalers, omdat literair vertalers, zoals iedereen weet, uit hoofde van hun stiel te allen tijde nederig, dienstbaar en bescheiden zijn.

Toen ik dus constateerde dat er over de Franse romancier Emmanuel Bove (1898-1947), van wie onlangs de prachtige korte roman Het voorgevoel in het Nederlands is verschenen (in de vertaling van Mirjam de Veth), wel artikelen te vinden waren in de Perzische, Japanse en Estse wikipedia, en in twee Koerdische dialecten, het Sorani en het Manderani, maar niets in de Nederlandse wikipedia stond, besloot ik per ommegaande in die leemte te voorzien.… > Lees verder

Bloeiende meisjes

Vaak gestelde lezersvraag: gaan wij verder met Proust, en zo ja, wanneer valt het volgende deel te verwachten?

De beslissing om verder te gaan is al een tijdje genomen. De uitgever is enthousiast, wij zien het wel zitten om tot ver na de pensioengerechtige leeftijd onmogelijke zinnen te vertalen, het enige probleem is de financiering. Proust vertalen is véél tijdrovender dan een doorsnee literaire roman, en het Nederlands Letterenfonds heeft in de vereenvoudigde nieuwe werkbeursregeling geen aparte plaats meer ingeruimd voor extreem moeilijke projecten. Het komt erop neer dat we nog ongeveer een half boek moeten zien te ‘dekken’. (NB Uitgevers zijn geen werkgevers die hun vertalers keurige salarissen betalen.… > Lees verder

Het model-Driessen

Vertaal letterlijk, tenzij het resultaat geen goed Nederlands is.

Elke vertaling moet een goed overwogen compromis zijn tussen enerzijds respect voor de brontekst en anderzijds dienstbaarheid aan de lezer. Als die twee met elkaar in conflict komen, moet het eerste altijd de doorslag geven, met andere woorden, moet de dienstbaarheid wijken voor de trouw.

Was getekend: Hans Driessen – als zijn woorden (uit het nawoord bij Berlijn Alexanderplatz) tenminste correct worden geciteerd door de jury van de Filter Vertaalprijs 2016 (Filter 23:1, p. 6). Maar daar mogen we wel van uitgaan.

Ik heb Hans Driessen erg hoog zitten als vertaler.… > Lees verder

De witte geur van roet (bis)

In Swanns kant op laten wij het haardvuur de hele ruimte witkalken met de geur van roet. Marco Kamphuis noemde dat in zijn NRC-recensie een ‘uiterst ongelukkige vertaling’ – waarop wij reageerden met de constatering dat het een ‘prachtig oxymoron’ uit de koker van Proust zelve betreft: badigeonner = witkalken.

Geuren hebben geen kleur. Heel strikt genomen is er dus niet eens sprake van een oxymoron (een schijnbaar onmogelijke verbinding van twee tegengestelde begrippen, zoals ‘een bejaard kind’ of ‘zwarte sneeuw’). Toch heeft het beeld een sterk schrikeffect, want het overgrote deel van de lezers zal in een eerste opwelling dezelfde reactie als Kamphuis hebben: de geur van roet is niet wit, maar zwart.… > Lees verder

De vorige levens van Régis Jauffret

In een vorig leven was ik bendelid. Wij overvielen snoepwinkels in het Gooi, een onzer kocht klapkauwgom terwijl de anderen hun zakken vulden; er was geen camerabewaking in die tijd. In een ander vorig leven was ik eeuwig student en would-be dichter in Groningen. In weer een ander vorig leven was ik kraker en freelance-socioloog in Amsterdam. In mijn huidige leven ben ik vertaler, huisman, koorlid, rugbysupporter in Gent, België. We leven in het hier en nu, maar allemaal hebben we ‘vorige levens’. Dat zijn niet louter eerdere levensfases in biologische zin; die fases gingen gepaard met een specifieke leefomgeving, een specifiek netwerk van relaties, een specifiek zelfbeeld, kortom met een eigen, afzonderlijke identiteit.… > Lees verder