web analytics

Encyclopédie, artikel ‘Kordelier’

KORDELIER, geestelijke in de orde van Sint-Franciscus van Assisi, gesticht aan het begin van de dertiende eeuw. De kordeliers gaan gekleed in een lang, grijs wollen gewaad. Ze hebben een kleine kap of kaproen, een mantel van dezelfde stof en een koord om hun middel dat met drie knopen is vastgemaakt, vandaar de naam kordeliers. Ze heetten aanvankelijk mindere armen, maar vervingen die naam door mindere broeders – dat arm beviel ze niet. Toch hebben ze als eersten het bezit van alle tijdelijke eigendommen opgegeven. Ze kunnen lid zijn van de theologische faculteit van de Sorbonne. Velen van hen zijn bisschop, kardinaal of zelfs paus geweest.… > Lees verder

Encyclopédie, artikel ‘Monnikskap’

MONNIKSKAP, kledingstuk dat wordt gebruikt door de bernardijnen, de benedictijnen enzovoort. Er zijn twee typen monnikskap: een witte, zeer wijde, die men bij ceremoniële gelegenheden draagt, en een zwarte, die deel uitmaakt van het gewone habijt.

Mabillon[ref]Jean Mabillon (1632-1707), Franse benedictijn, auteur van talrijke historische, filosofische en religieuze geschriften.[/ref] beweert dat de monnikskap en de scapulier oorspronkelijk één en hetzelfde ding waren. Maar de auteur van de apologie van keizer Hendrik IV onderscheidt twee soorten monnikskap: de ene was een gewaad met mouwen dat het lichaam van hoofd tot voeten bedekte, en dat men droeg op belangrijke dagen en bij belangrijke gelegenheden; de andere was een soort schoudermanteltje voor alledaags gebruik.… > Lees verder

De nasleep van een goede grap

Je hebt schrijvers bij wie elke verkeerd gezette komma een smet op het overigens zo glorieus blinkende blazoen vormt. En je hebt er die zelfs door de ernstigste constructiefouten nog niet van hun glans kunnen worden beroofd, eenvoudigweg omdat de kern van hun kunstenaarschap niet in formele perfectie, maar in iets heel anders gelegen is: beweging bijvoorbeeld, of zeggingskracht.

Een schrijver die onmiskenbaar tot die laatste categorie behoort, is Denis Diderot (1713-1784), romancier, filosoof, encyclopedist, kunstcriticus, toneelschrijver en nog veel meer – een van de meest universele geesten die de Franse cultuur ooit heeft gekend. Hij is de man over wie Menno ter Braak schreef: ‘Het troebele en mysterieuze ontbreekt in zijn geschriften volkomen.’… > Lees verder