web analytics

Variaties op Louise

VIII

Je vis, je meurs : je me brule et me noye.
J’ay chaut estreme en endurant froidure :
La vie m’est et trop molle et trop dure.
J’ay grans ennuis entremeslez de joye :
Tout à un coup je ris et je larmoye,
Et en plaisir maint grief tourment j’endure :
Mon bien s’en va, et à jamais il dure :
Tout en un coup je seiche et je verdoye.
Ainsi Amour inconstamment me meine :
Et quand je pense avoir plus de douleur,
Sans y penser je me treuve hors de peine.
Puis quand je croy ma joye estre certeine,
Et estre au haut de mon desiré heur,
Il me remet en mon premier malheur.
> Lees verder

Het gebod van Bernlef

Kent u de heelgoedhollander?

Bij het horen van een onbekend woord grijpt een vertaler onmiddellijk naar zijn woordenboek, ook, of juist, wanneer het gaat om een woord uit zijn eigen taal. De ‘heelgoedhollander’, weet Van Dale, is ‘een hollander die dient ter bereiding van het heelgoed’. Uitstekend, maar ga door: ‘heelgoed’ is ‘de geheel bereide pap waarvan papier wordt gemaakt’ en een ‘hollander’ ‘een maal- of roerbak waarin lompen worden fijngemaakt’. Uit Kramers’ Dictionnaire Français-Hollandais (1859) vernemen we nog dat een hollandais ‘een roertrog van Hollandsche papierfabrikanten tot fijnmaking van lompen’ is, en uit de Winkler Prins dat een onbekend gebleven Nederlander aan het eind van de zeventiende eeuw de dubbele kuip uitvond waarin de textielgarens bij de papierbereiding worden vermalen, een werktuig dat nog steeds op grote schaal in gebruik is.… > Lees verder

Marguerite Duras, Nachtschip Night (fragment)

– Ik had je gezegd waar ze was, tussen twee zalen, de laatste van dat gigantische museum, vlak voor de zaal met de koperen paardenkarkassen die ze in 1960 hebben gevonden in de haven van Piraeus.
    Wat me zo in haar trof, geloof ik, was de wond in het gezicht. Die wond contrasteerde met de blik… die gaaf was, zie je… Ik weet het niet zo goed meer…

Ik heb heel lang naar haar staan kijken.

Heb je haar niet gevonden in het museum?

– Nee.

– Haar naam staat erbij.

– Athene.

– Ja, precies…

Haar linker gezichtshelft moet zijn weggerukt door een ploegschaar of zoiets, door ijzer, maar haar ogen zijn ongeschonden… witte amandelen zonder enig reliëf…

Bestaat er geen enkele reproductie van?… > Lees verder

De paradox van Denissen

‘Zij zijn groot en ik is klein, en dat is niet eerlijk.’

Vlaamse vertalers werden onlangs in de Standaard der Letteren (26/01/2007) door journalist Karel Verhoeven bestempeld als ‘literaire calimero’s’. Aan de hand van diverse recente onderzoekingen en op basis van interviews neemt Verhoeven de ontluisterende situatie van Vlaamse vertalers onder de loep. En inderdaad, het geweeklaag is niet van de lucht onder de vertalers die hij citeert. ‘Je wordt nooit gevraagd’, ‘iedereen is achterdochtig’, ‘je komt altijd op de tweede, derde of vierde plaats’. De betrokkenen spreken van ‘marginalisering’ en ‘achterstelling’. De term ‘neokolonialisme’ valt.

Terwijl in literatuurgeschiedenissen de verhouding tussen Vlamingen en Nederlanders doorgaans één op de drie is, blijkt amper één op de tien literaire vertalingen van Vlaamse makelij, en als je afziet van kinder- en jeugdliteratuur gaat het zelfs maar om een paar schamele procenten.… > Lees verder

De pen van de engel

Roemloze levens, de vertaling van Pierre Michons Vies minuscules (1984), is het soort boek dat zijn lezers druppelsgewijs vindt. Intussen is de eerste druk van deze hedendaagse klassieker, uit 2001, toch nog uitgeput geraakt. Vorige maand verscheen na zes jaar een herdruk. Tijd voor een reconstructie.

Roemloze levens bevat een achttal novellen en verhalen, qua volume bijna de helft van Michons hele oeuvre. De meeste protagonisten van die verhalen zijn ongeletterde boeren uit het departement Creuse, de arme plattelandsstreek waar Michon zelf is geboren en opgegroeid. Michon tracht hun vergeten levens aan de vergetelheid te ontrukken, hij wil zijn doden doen opstaan, vlees doen worden in de geest van de lezer, zoals hij het in zijn van katholicisme doordrenkte privémythologie verwoordt — al is hij zich er scherp van bewust dat hij ze met zijn literaire evocatie ook verraadt.

> Lees verder

Een dag op planeet aarde

Op een landweg in Brabant staat een Mercedes met in de kofferbak de stoffelijke resten van de broers Hans en Jan van Reken. Op de Westerschelde, ter hoogte van de Eendrachtspolder, maakt de duwboot Na-He slagzij. In Den Haag worden in een kooi drie aapjes met leeuwenkoppen tentoongesteld. Op de vrije markt van Rotterdam bedraagt de prijs van duizend vaten West Texas intermediate twintigduizend dollar. Het regent boven de Amsterdamse grachten, aan de kust van het IJsselmeer, op de Waddeneilanden en in Winschoten, waar meester Wielinck, rechter bij het kantongerecht, peinzend een pijp opsteekt. Hij heeft zojuist vernomen dat een man die hij voor rijden onder invloed tot twee weken gevangenisstraf en een jaar ontzegging van de rijbevoegdheid heeft veroordeeld, al drie maanden dood is.… > Lees verder