Ons bereikte het bericht van het overlijden van Marjan Hof, een vertaalster van Franse literatuur die enige vermaardheid verwierf als redactrice van de stijlvolle Perlousesreeks van Uitgeverij Voetnoot, gevestigd in Ontwerpen. Binnen die reeks, waarin tussen 2003 en 2011 vierentwintig titels verschenen, vertaalde ze bij wijze van uitzondering ook zelf: een lang fragment uit Prousts À la recherche du temps perdu (het eerste hoofdstuk van Sodome et Gommorhe), getiteld Het vervloekte ras, is van haar hand. Verder tekende Marjan Hof in 2009 voor de Nederlandse vertaling van Contre Sainte-Beuve van Marcel Proust, in de Grote Bellettrie-reeks van Athenaeum-Polak & Van Gennep.… > Lees verder
Le monde est un pervers polymorphe, Olivier Rolin
« En fait, il a l’air d’avoir glissé sa tête dans le trou d’un décor représentant naïvement, dans une petite foire de province, une chasse au lion. » Ainsi Olivier Rolin décrit-il le chasseur de lions, un type pourvu d’une grosse moustache de morse et de larges favoris, qui en 1881 avait été représenté par Édouard Manet dans le tableau intitulé Monsieur Pertuiset, Le Chasseur de Lions. Les aventures d’Eugène Pertuiset occupent la place centrale dans De leeuwenjager en Manet, le dernier roman de Rolin, traduit par Katelijne De Vuyst. Il est évident que Rolin ne prend pas tout à fait au sérieux le modèle du peintre.… > Lees verder
Pierre Bergounioux, ‘Permeke’
[…]
We verlaten het gestaag veroverde terrein, het perspectief, het respect voor proporties, het haarscherpe oog voor details, de kundige omgang met kleuren. De figuren van Permeke lijken met een onbeholpen, kinderlijke hand te zijn getekend, uit onvermogen om de elementaire anatomische vormen waar te nemen – houterige, asymmetrische lichamen, grove handen, logge voeten, summiere trekken. De representatie van mannen in colbertkostuum wordt aangetast door wat wel iets wegheeft van de Art nègre die Derain, Apollinaire en Picasso niet veel veel later zullen ‘uitvinden’, hedendaagse Europeanen worden de belichaming van vroegere, primitieve, achterhaalde stadia van de beschaving. En dat is geen toeval, want op dat moment van de geschiedenis wankelen de verworvenheden en veroveringen van de westerse wereld.… > Lees verder
Marie-Hélène Lafon, ‘De kermis’
HIJ
Al dat lawaai, en overal mensen, geloop geschreeuw, stampvolle cafés, en al die koopwaar, het einde is zoek, je moet weten wat je wil en daar moet je bij blijven, anders ben je je geld binnen de kortste keren kwijt zonder dat je beseft waaraan. Ginder vergeet je de wereld, achter ons land is geen land meer, wij tweeën alleen, geen tijd te verdoen met plezier maken of rusten. Rusten doen we wel als we dood zijn, zei vader, en we zullen ons niet moe hebben gemaakt, zei hij ook. Hij dacht dat een jonge vrouw lastig zou kunnen wennen, dat je daar geboren moest zijn om er te aarden, zoals moeder die altijd op een boerderij geleefd had.… > Lees verder
Sichtbarkeit und kulturelle Außenwahrnehmung des Übersetzers
von Jürgen Jakob Becker und Martin de Haan
Die Übersetzer sind die großen Unsichtbaren der Literatur. Dass die fremdsprachigen Schriftsteller von Pessoa bis Pamuk in der Regel nicht mit der eigenen, sondern mit der Stimme eines zweiten, unsichtbaren Autors zu uns sprechen, ist zwar eine Selbstverständlichkeit, doch das Bewusstsein für diese Tatsache und ihre kulturelle Tragweite ist erstaunlich schwach entwickelt.
Kulturelle Prägungen scheinen dafür verantwortlich zu sein: Wir sind es gewohnt, Übersetzungen unter negativen Vorzeichen zu sehen, als verlustreiche Annäherung nämlich an ein nie erreichbares Original. Ideal ist nach dieser Denkweise eine Übersetzung, die sich ‘nicht wie eine Übersetzung liest’, sich als Übersetzung also unsichtbar macht, ja auslöscht.… > Lees verder
Tijdloze tijd in Arles
‘Voor vertalers is contact met de brontaal en –cultuur en met anderstalige collega’s die uit dezelfde taal vertalen van het allergrootste belang. Een relatief bescheiden, maar zeer doeltreffende mogelijkheid daartoe vormen de vertalershuizen…’, heet het in het Vertaalpleidooi. Zo gezegd zo gedaan: deze zomer heb ik vier weken in Arles verbleven, aan het Collège International des Traducteurs Littéraires aldaar. Het Collège bezet een vleugel van het voormalige Hôpital-Dieu, het uit de 16e eeuw daterende ziekenhuis in het hartje van het oude Arles, dat een jaar of dertig geleden een culturele bestemming heeft gekregen. De binnenplaats, die wel iets wegheeft van een kloostertuin, is heraangelegd overeenkomstig het door Vincent van Gogh in het voorjaar van 1889 ter plekke gemaakte schilderij.… > Lees verder