web analytics

Goncourt

Op 7 november 2005 was ik uitgenodigd voor een feestje. Plaats van handeling: Place Gaillon, Parijs, in het chique restaurant Drouant. Althans, daar zou het feest beginnen, waarna het al snel zou worden verplaatst naar een geheime locatie.

Bij Drouant wordt elk jaar begin november de winnaar van de Prix Goncourt bekendgemaakt. Vandaar ook dat feestje: na een eerdere close miss in 1998 voor Elementaire deeltjes kon de prijs Michel Houellebecq dit keer niet ontgaan voor Mogelijkheid van een eiland, zo was het algemene gevoelen, en dus drong ik mij rond lunchtijd door het gewoel om samen met de cameraploeg van filmmaker Erik Lieshout getuige te zijn van een symbolische lauwering waar de schrijver Houellebecq veel belang aan hechtte, ook al wist hij net als iedereen dat de Prix Goncourt allerminst een garantie op eeuwige roem betekent.… > Lees verder

Martin, Jed

Beeldend kunstenaar (Raincy, 1975 – Châtelus-le-Marcheix, ca. 2055), actief in Frankrijk vanaf circa 2000. Zoon van een succesvol aannemer gespecialiseerd in toeristenresorts, kleinzoon van een dorpsfotograaf. Uit Martins adolescentie is een waterverfschilderij bewaard gebleven, Hooitijd in Duitsland, dat wel is vergeleken met een Cézanne; het getuigt van een klassieke schilderkunstige visie, gebaseerd op het begrip figuratie, waartoe Martin in later jaren zou terugkeren en dat hem roem en rijkdom zou bezorgen.

Martin krijgt toegang tot de Parijse kunstacademie op basis van een reeks foto’s getiteld Driehonderd foto’s van ijzerwaren. Zijn afstudeerproject behelst 11.000 foto’s van gebruiksvoorwerpen, bedoeld als uitputtende catalogus van door de mens gefabriceerde objecten in het industriële tijdperk.… > Lees verder

Stollend beton: La Carte et le territoire

Michel Houellebecq, La Carte et le territoireEr is maar één Franse schrijver wiens boeken nog voor het verschijnen van de Nederlandse vertaling alom worden besproken in Nederlandstalige boekenbijlagen. Dat is niet alleen tekenend voor het prestige van de hedendaagse Franse literatuur, maar ook voor de uitzonderingspositie van Michel Houellebecq daarbinnen. La Carte et le territoire, zijn begin september verschenen nieuwe roman, heeft te onzent louter lovende kritieken gekregen (lezers die het Frans niet machtig zijn zullen moeten wachten tot mei 2011 om zich er een eigen oordeel over te kunnen vormen).

De besprekingen van die nieuwe roman mogen dan getuigen van Houellebecqs status aparte binnen de Franse letteren, dat laat onverlet dat de commentatoren er over de hele linie niet echt raad mee lijken te weten.… > Lees verder

Politiepastiche

Een pastiche, zegt Van Dale, is een ‘werkstuk in nabootsende stijl, met satirische of kritische bedoelingen’. La Carte et le territoire mondt volgens diverse commentatoren uit in de ‘pastiche van een politieroman’. Die karakterisering is maar ten dele terecht, want hoewel het in deel drie van de roman inderdaad gaat om het politie-onderzoek naar de moord op schrijver Michel Houellebecq, en hoewel de focalisator (zoals de narratologen zeggen) in dat deel niet langer kunstenaar Jed Martin is maar commissaris Jasselin, die het onderzoek leidt, is er van de nabootsing van een politieroman, laat staan van de satire of kritiek op dat genre, geen sprake.… > Lees verder

Kaart en veldeffect

Die Haan en Hof toch. Dachten ze in La Carte et le territoire te zijn gestuit op een heus veldeffect, een literair-strategisch eerbetoon van de ene schrijver aan de andere, blijkt het allemaal op toeval te berusten, zoals Houellebecq zijn Nederlandse vertaler desgevraagd meldt: hij wist helemaal niet dat Châtelus-le-Marcheix het in Vies minuscules bezongen geboortedorp van Pierre Michon was, en heeft het plaatsje puur uitgekozen vanwege de schoonheid van de betreffende Michelinkaart (want daar gaat het boek tenslotte over).

Einde veldeffect? Nee hoor. Als een klein Frans dorpje in twee boeken een belangrijke rol speelt, gaan die boeken onherroepelijk met elkaar resoneren.… > Lees verder

Michel Houellebecq, ‘La Carte et le territoire’, flaptekst

Michel Houellebecq, La Carte et le territoireAls Jed Martin, de hoofdpersoon van deze roman, het verhaal ervan moest navertellen, zou hij misschien beginnen bij een combiketel die het begaf op een koude dag in december. Of bij zijn vader, een bekend, geëngageerd architect, met wie hij tal van eenzame kerstdiners heeft genoten.

Hij zou in elk geval melding maken van Olga, een beeldschone Russische die hij aan het begin van zijn carrière heeft ontmoet toen hij voor het eerst zijn fotografische werk op basis van Michelinkaarten exposeerde. Dat was vóór hij wereldwijd succes boekte met zijn ‘beroepen’-reeks, waarin hij persoonlijkheden uit alle mogelijke milieus (onder wie de schrijver Michel Houellebecq) portretteerde tijdens de uitoefening van hun vak.… > Lees verder