web analytics

De Ernauxnobeltoespraak, een verslag

Stockholm, december 2022. Tegen twee uur ’s middags is de zon achter de horizon verdwenen. Om vier uur ’s middags schitteren alle dertien kroonluchters in de Grote Zaal van het oude beursgebouw waar de Zweedse Academie is gevestigd, ze weerkaatsen in het verguldsel op de muren. Om vijf uur ’s middags zal de Franse schrijfster Annie Ernaux hier de toespraak afsteken die traditiegetrouw gepaard gaat met de toekenning van de Nobelprijs Literatuur. Naarmate de honderden toehoorders binnendruppelen in de academiezaal, dooft geleidelijk aan het geroezemoes, totdat er, even voor vijven, alleen nog een gewijde stilte heerst.

Ik zit ergens achterin, naast Elik Lettinga, uitgever van De Arbeiderspers, en Tom Van de Voorde, literatuurprogrammator bij Bozar (waar op 1 februari 2023 een avond aan Ernaux wordt gewijd).… > Lees verder

Annie Ernaux bedacht de autobiografie zonder ‘ik’

NOBELPRIJS LITERATUUR  Annie Ernaux gold al enkele jaren als kanshebber, nu heeft Franse schrijfster de Nobelprijs echt binnengehaald, als 17de vrouw op 119 laureaten. Een portret door haar Nederlandse vertaler Rokus Hofstede

Pour venger ma race’: een veelzeggende uitspraak van kersvers Nobelprijswinnares Annie Ernaux in de recente documentaire Les années Super 8, gemaakt door zoon David Ernaux-Briot op basis van het filmarchief van de familie Ernaux uit de jaren 70 en 80. (Die film is online te zien op Arte-tv).

Onder de beelden van een gelukkig, gesetteld gezinsleven in Annecy, vertelt Ernaux dat ze in de vroege jaren 70 in het geheim begon te schrijven aan een roman.

> Lees verder

Stijl in vertaling

‘Ik zeg weleens bij wijze van boutade dat een vertaler meer schrijver is dan een schrijver, omdat een vertaler alleen gaat over stijl, terwijl een schrijver er nog een hele wereld bij moet verzinnen…’

Half oktober 2021 deed Rokus zijn zeg in een online-lezingenreeks van het Expertisecentrum Literair Vertalen – al die lezingen zijn nu online beschikbaar op de Kennisbank van het ELV.

 … > Lees verder

Nouvelles Voix, un déconfinement

Le programme Nouvelles Voix de l’Institut français des Pays-Bas soutient des projets éditoriaux néerlandais promouvant les auteurs français contemporains. Le 30 septembre 2021, à La Haye, eut lieu une célébration fêtant 30 ans de soutien à la traduction. J’écrivis pour l’occasion un petit discours laudatif.

Ce sont plus de vingt traductions, pratiquement un tiers de tous les titres traduits depuis 1990 par mes soins du français en néerlandais, qui ont reçu le soutien du programme des Nouvelles Voix. Mon auteur fétiche, Pierre Michon, pour ne citer que lui, a été soutenu pour quatre titres parus au fil du temps chez l’éditeur Van Oorschot; il est probable qu’il n’aurait jamais été aussi intensément traduit sans ce soutien, au point qu’en néerlandais l’oeuvre quasi intégrale de cet auteur relativement difficile d’accès a été rendu accessible, ce qui n’a été le cas dans aucune autre langue.… > Lees verder

Dertig jaar Nouvelles Voix

Interview met Rokus Hofstede, vertaler van Annie Ernaux

De Nederlandse essayist Rokus Hofstede heeft meer dan zestig Franse boeken vertaald, waaronder De jaren van Annie Ernaux, dat werd gepubliceerd in 2020 door de Arbeiderspers met steun van het Nouvelles Voix-programma van het Institut français des Pays-Bas. Zijn werk werd bekroond met de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2021.

In december 2020 kreeg u de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2021 voor beste vertaling van een literair werk naar het Nederlands. Hoe was het om deze prijs in ontvangst te mogen nemen?

“De Martinus Nijhoffprijs bekroont niet zozeer een ‘beste vertaling’ – als zoiets al kan bestaan, een vertaling is niet meer dan een voorstel tussen ontelbaar veel mogelijke voorstellen – als wel een ‘vertaaloeuvre’ – al klinkt dat woord overdreven pretentieus; het gaat in feite om een steeds opnieuw aangegaan lijf-aan-lijfgevecht met teksten die steeds heel verschillende eisen kunnen stellen aan de vertaler: kennis en techniek, maar ook muzikaliteit, precisie, inventiviteit… Wat me bijzonder gelukkig maakt, is dat met deze prijs de kwaliteit van mijn werk wordt erkend ondanks het feit dat ik vaak moeilijke of minder bekende, minder geconsacreerde auteurs heb vertaald – auteurs uit de literaire marge (la France profonde, België, Zwitserland) of uit de historische avantgarde, auteurs die geen romans maar essays of geesteswetenschappelijke teksten hebben geschreven.

> Lees verder

Hôtel de Lourdes, Oostakker

Op 10 juli 2021 vond in Hôtel de Lourdes, Oostakker,  en ter gelegenheid van de Nijhoffprijs 2021, een feestmaal plaats, aangeboden door de laureaat aan enkele vrienden en getrouwen. Bij die gelegenheid stak de Franse vertaler Daniel Cunin onderstaande tafelrede af. Bij wijze van vormdwang verwerkte hij een dertigtal door R.H. vertaalde titels in zijn tekst. Katrien Vandenberghe vermeerderde in haar Nederlandse vertaling dat aantal nog eens met een half dozijn. Hieronder beide versies van die tafelrede.

 

 

Pour Rokus Hofstede

Aujourd’hui, grâce à Rokus, nous renouons, dans cet espèce d’espace, avec une vieille tradition, celle des banquets célébrant tout autant la littérature qu’une personne ou une parution donnée.… > Lees verder