web analytics

Categorie: Blog

Geplaatst op

De kaart en het gebied: de noten

Vandaag weer twee recensies van De kaart en het gebied (op de onvolprezen blogs Cutting Edge en 8weekly) waarin de besprekers hun beklag doen over het ontbreken van verklarende noten, in navolging van NRC Handelsblad. Misschien wordt het dus tijd om er wat meer over te zeggen.

Mijn keuze om de verklarende lijst van eigennamen in Houellebecq-vertalingen voortaan weg te laten heb ik in 2008 genomen tijdens het herzien van Elementaire deeltjes, nadat ik voor de zoveelste keer van een lezer te horen had gekregen dat die lijst – en vooral de sterretjes in de tekst die ernaar verwijzen – zo ergerlijk was.… > Lees verder

Geplaatst op

De kaart en het gebied: de ontvangst

Een knusse bijeenkomst in Groningen, georganiseerd door literair dispuut Flanor. Een sfeervol SLAA-avondje in het Comedy Theater in de Nes (waar het bovenstaande filmpje van Diederik Rijpstra en Keke Keukelaar werd vertoond). Een goed bezochte lezing aan de Universiteit Utrecht. Een over het algemeen bijzonder positieve ontvangst in de pers en op blogs. Een aantal leuke lezersreacties via deze site. Een ‘Guide Houellebecq’ in NRC Handelsblad ter compensatie van de door mij weggelaten voetnoten. Een interviewtje op de ‘Papieren man’ over de vertaling. Een speciale pagina op Facebook. Een hele berg tweets. Een hilarische gedachtewisseling over de vertaling op de website van HP/De Tijd.… > Lees verder

Geplaatst op

De Toverberg (2)

Zeven maanden na Hans Castorps aankomst op de toverberg maakt de sanatoriumbevolking zich op voor vastenavond. We zijn beland in de slotparagraaf, getiteld ‘Walpurgisnacht’, van het vijfde hoofdstuk.

De avondjurk van Clawdia Chauchat, de Russische patiënte op wie hij al maanden heimelijk verliefd is, heeft op Hans Castorp een ‘sensationeel effect’. ‘[…] Clawdia’s armen liet de jurk tot de schouders toe vrij, haar armen, die teer en vol waren tegelijk – koel ook, naar zich liet vermoeden, en buitengewoon blank afstaken tegen het zijïge donker van haar jurk […].’ Zijn enige antwoord bij het zien van die ‘verrukkelijke ledematen van een vergiftigd organisme’ is een toonloos herhaald ‘Mijn God!’.… > Lees verder

Geplaatst op

De Toverberg (1)

Hoe komt het dat vertalingen verouderen en originele teksten niet? Een van de mogelijke antwoorden: juist doordat originele teksten onbeperkt kunnen worden hervertaald, bezitten ze een onbeperkt vermogen tot zelfvernieuwing, als slangen waarvan de kleuren na elke vervelling weer even fris worden als voorheen. Dat neemt natuurlijk niet weg dat sommige originele teksten, vooral als ze niet origineel zijn, gezwind en onherroepelijk in de vergeetput van de veroudering belanden. En er zijn zelfs zeldzame, originele vertalingen die welhaast onbeperkt tegen veroudering bestand blijken.

Pé Hawinkels’ geroemde en verguisde vertaling van Der Zauberberg is in elk geval in de ogen van uitgeverij De Arbeiderspers niet verouderd: nog in november 2010 verscheen een nieuwe paperbackeditie.… > Lees verder

Geplaatst op

Smrt a knihomil

‘De dood en de boekenwurm’ luidt het Tsjechische opschrift bij deze ets van Johann Rudolf Schellenberg uit 1785. Hij herinnert liefhebbers van het gedrukte woord eraan dat er nog iets ergers is dan een omgevallen boekenkast: een boekenkast die omvalt.

… > Lees verder

Geplaatst op

Het oog van de atleet

Ziezo. De proeven van De kaart en het gebied zijn gecorrigeerd, het boek kan naar de drukker. Ik verbaas me er altijd over hoeveel er in de productiefase van een vertaling, na het inleveren van de kopij, nog verandert aan een tekst die voor mijn gevoel toch echt definitief was. Niet alleen omdat andere mensen (de persklaarmaker, de redacteur, de corrector, en niet in de laatste plaats mijn eigen proeflezers) waardevolle suggesties geven en me behoeden voor een paar domme fouten, maar vooral ook omdat ik mijn eigen tekst in die fase met een net iets ander oog ga lezen: dat van de atleet die beseft dat dit zijn allerlaatste kans is om zijn prestatie nog te verbeteren.… > Lees verder