web analytics

Zwanger, wat nu?

Toen de twintigjarige freule Marie-Madeleine de La Vergne op 15 februari 1655 in het huwelijk trad met de achttien jaar oudere graaf François de La Fayette, kon de toenmalige boulevardpers met recht de pen scherpen. Het huwelijk werd halsoverkop gesloten, de bruid bracht ondanks haar enorme familiekapitaal geen bruidsschat mee en behield volledige zeggenschap over haar eigen vermogen, en behalve een illustere naam had de bruidegom haar weinig te bieden – terwijl zij door haar afkomst en rijkdom toch een van de aantrekkelijkste partijen van adellijk Frankrijk was, in theorie goed voor een tophuwelijk.

Waarom trouwt een aanzienlijke mondaine jonkvrouw halsoverkop met een onaanzienlijke landedelman?… > Lees verder

Charles Baudelaire, ‘Bezinning’

Bezinning

Gedraag je, mijn Verdriet, probeer tot rust te komen.
Je dreinde om de Nacht; die valt al, hij is daar:
Een donker waas heeft van de stad bezit genomen,
Dat sommigen gemak brengt, anderen bezwaar.

Terwijl in slaafs vertier de vuige mensenstromen
Gegeseld door Genot, die wrede folteraar,
De wroeging tegemoet gaan die hen zal betomen,
Kom mee, geef mij je hand, Verdriet, en volg mij maar,

Van hen weg. Zie hoe aan de hemelbalustraden
De dode Jaren staan in oude lijfgewaden;
Hoe uit de diepten rijst de glimlachende Spijt;

De zon verkwijnend inslaapt, door een boog omkaderd,
En hoor, mijn lieve, hoor hoe in het Oosten glijdt,
Een lang doodskleed gelijk, de zoete Nacht die nadert.… > Lees verder

Jean Echenoz, Ravel, fragment

Je vindt het wel eens spijtig om uit bad te moeten. Ten eerste is het jammer om het behaaglijke zeepwater, waarin verloren haren zich om bellen slingeren tussen de cellen losgewreven huid, te moeten verruilen voor de meedogenloze lucht van een slecht verwarmde woning. Bovendien is het, ingeval je klein van stuk bent en die badkuip op griffioenpoten een hoge rand heeft, altijd een hele klus om een been buitenboord te steken en met een aarzelende teen naar de gladde tegels van de badkamervloer te tasten. Voorzichtigheid is geboden, wil je je kruis niet stoten of dreigen uit te glijden en een lelijke smak te maken.… > Lees verder

De zichtbare vertaler 7: Het vuur van de onderscheidingsdrang

Eind vorig jaar kocht ik een cd: een nieuwe, in de vakpers zeer enthousiast ontvangen opname van Albéniz’ Iberia. Van de pianiste, Joyce Hatto, had ik nog nooit gehoord, maar daarvoor hoefde ik me blijkbaar niet te schamen, want volgens een quote van een bekende muziekcriticus was ze ‘the greatest living pianist that almost no one has ever heard of’. Ruim honderd cd’s had ze inmiddels op haar naam staan, die gezien de laaiende recensies bijna allemaal van zeer hoog niveau waren. Reden genoeg om nieuwsgierig te zijn.

De uitvoering bleek inderdaad mooi, maar de opname klonk vreemd: alsof al het geluid in het linkerkanaal was gepropt.… > Lees verder

Nooit Meer apen

Op 31 oktober van het afgelopen jaar werd letterkundig Nederland opgeschrikt door een alarmerend bericht in de Volkskrant en NRC Handelsblad: in een gesprek met de Vereniging van Schrijvers en Vertalers (VSenV) had de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) laten weten dat alle prijsadviezen aan schrijvers, vertalers en scenaristen per half november gestaakt moesten worden omdat ze eerlijke concurrentie belemmerden.

Een paar maanden later is duidelijk dat de soep wellicht iets minder heet wordt gegeten dan ze is opgediend, want de vervaldatum voor het minimumtarief voor literaire vertalingen is na overleg verschoven naar 1 mei 2007 en die voor de in het modelcontract vastgelegde royaltypercentages naar 1 augustus 2007.… > Lees verder

Schaduwkunstenaars

Ze zijn de waterdragers van het literaire peloton: de vertalers. Ver van alle media-aandacht sloven ze zich uit voor hún auteurs, en eigenlijk zijn ze niet eens zo ontevreden met die plaats in de schaduw: mooie dingen kunnen maken zonder de last van de roem te hoeven dragen, wie zou dat niet willen?

Ongeveer 30 procent van alle boeken die in het Nederlands verschijnen, zijn vertalingen, volgens de becijfering van socioloog Johan Heilbron. Dat is veel, zeker in vergelijking met ‘dominante’ talen zoals het Engels (minder dan 3 procent vertalingen op de totale productie), het Frans (iets meer dan 10 procent) en het Duits (idem).… > Lees verder