web analytics

Riskante relaties: de titel

Eerder (hier) schreef ik vrij uitgebreid over de titel die ik aan mijn vertaling van Les Liaisons dangereuses wilde meegeven: Gevaarlijke verhoudingen. Vooral de directe verwijzing naar Hella Haasses vervolg op het boek, Een gevaarlijke verhouding – Daal- en Bergse brieven (1976), leek me van groot belang. Toch is het Riskante relaties geworden, om redenen die in de commentaartjes onder mijn eerdere blogpost ook al duidelijk worden: 1) het bekt beter, de discrete alliteratie is mooi en komt niet al te gekunsteld over; 2) het klinkt veel moderner (waarover later meer); 3) ‘relatie’ is de enige bruikbare term waarmee ook een persoon kan worden aangeduid met wie men een sociale betrekking heeft, en beide betekenissen zijn in het boek actief: ‘Als hij, zoals je zegt, gewoon maar een voorbeeld is van het risico dat relaties aankleeft, wordt hij daar dan zelf een minder riskante relatie van?’ (brief 32).

[Wellicht ten overvloede: de standaardbetekenis van liaison was in de 18de eeuw nog gewoon ‘sociale betrekking’, zonder de amoureuze inkleuring die wij er tegenwoordig aan geven; het boek gaat niet over een bepaald type liefdesverhoudingen (namelijk gevaarlijke, wat zou impliceren dat er ook ongevaarlijke zouden kunnen zijn), maar over het gevaar dat bepaalde sociale betrekkingen aankleeft. Eerdere Nederlandse titels als Gevaarlijke liefde en Gevaarlijk spel met de liefde zijn geen vertaling van de Franse titel, maar commerciële lokkertjes.]

De lastige ondertitel is wel gelijk gebleven. Sterker nog, in het boek dat 28 november verschijnt prijkt die zonder auteursnaam op het titelblad, in de mooie typografie van Steven van der Gauw. Een unicum:

Aanvankelijk wilde ik nog verder meegaan in het typisch 18de-eeuwse spel van fictieve echtheidsgaranties door zelf een ‘Voorwoord van de vertaler’ toe te voegen na of tussen het voorbericht van de (fictieve) uitgever en het voorwoord van de (fictieve) samensteller (een zekere C*** de L***), maar dat plan heb ik laten varen; niet omdat het heiligschennis zou zijn, maar omdat het te veel spoilers met zich mee zou brengen. Het is dus toch een nawoord geworden, netjes van de fictie gescheiden. Hoewel de lezer die niet beter weet het geheel natuurlijk ook kan lezen als een hedendaagse Nederlandse roman, inclusief fictieve vertaler.

Print Friendly, PDF & Email