web analytics

Caroline Lamarche, ‘Cédric Gerbehaye. Tussen de mensen’

België fotograferen is thuiskomen. Het is misschien ook werken aan je eigen overlevingskansen, ver van alle extremen. Met deze vraag: de intensiteit die zich, in eerder werk, meet met het geweld in den vreemde, verzwakt die niet zodra het gaat om je eigen land?

Wie moet je namelijk in beeld brengen, op dit grondgebied waarvan de regio’s zonder bloedvergieten met elkaar botsen, in dit piepkleine landje dat vijfhonderdveertig regeringsloze dagen lang gewoon bleef functioneren? Hoe ziet die naar verluidt gemoedelijke compromis-samenleving eruit? Welke ongelijkheden zwellen er stilletjes aan? Hoeveel mannen, hoeveel vrouwen slijten er heimelijk hun vergeten leven? Wat blijft er van de menselijkheid over als een landschap onmerkbaar uitdooft, als de fakkels van de hoogovens verdwijnen, als er nog maar twee boerderijen over zijn in een streek die er dertig telde, als dorpen worden opgeofferd aan een haventerminal, als de gevangenis of het gesticht levenslang is, als de slaap lijkt op de dood?… > Lees verder

Gevaarlijke verhoudingen: de titel

[Zie ook dit vervolgstuk over de titel, die namelijk later alsnog is veranderd.]

LaclosZoals hier al een tijdje staat aangekondigd, werk ik aan een nieuwe vertaling van Les Liaisons dangereuses. De nog altijd gebruikte (in 2004, 2005 en 2012 herdrukte) Querido-vertaling van Adriaan Morriën dateert uit 1954. Tussendoor zijn er nog twee vertalingen verschenen, van R. de Jong-Belinfante (Veen, 1966/1989) en Frans van Oldenburg Ermke (Nederlandse Boekenclub, ca. 1970), maar die hebben nooit de klassieke status gekregen die Morriëns vertaling geniet. De titels van de drie vertalingen zijn trouwens interessant: Gevaarlijk spel met de liefde (Morriën), Gevaarlijke liefde (De Jong-Belinfante), Gevaarlijke hartstochten (Van Oldenburg Ermke).… > Lees verder

Milan Kundera, Traagheid, fragment

Traagheid omslag nieuwWeet u nog? In de jaren tachtig van de twintigste eeuw werd de wereld getroffen door een epidemie met de naam aids, een seksueel overdraagbare ziekte die aanvankelijk vooral onder homoseksuelen woedde. Uit protest tegen de fanatici die in de epidemie een rechtvaardige straf van God zagen en de zieken meden als pestlijders, toonden tolerante geesten zich solidair door te laten zien dat gewoon contact zonder gevaar was. Zo namen de afgevaardigde Duberques en de intellectueel Berck een groep aidspatiënten uit lunchen in een beroemd Parijs restaurant; de maaltijd verliep in voortreffelijke sfeer en aangezien hij geen enkele kans onbenut wilde laten om het goede voorbeeld te geven, had de afgevaardigde Duberques de camera’s uitgenodigd op het moment van het dessert.… > Lees verder

Lekker vroeg naar bed

En toch zit me nog iets dwars in de beginzin van onze Proust. In het Frans klinkt in ‘de bonne heure’ vaag ook ‘de bonheur’ door. Niet dat dat nu zo heel belangrijk of briljant gevonden is (het klinkt er om precies te zijn altijd in door, niet alleen in de beginzin van À la recherche du temps perdu, en ik heb nog nooit gehoord dat iemand van puur geluk naar bed ging), maar er zijn toch mensen die er lyrisch van worden. Mij leek het onvertaalbaar, maar ik heb voor de zekerheid toch mijn vertaalmachine, Tovertaal, maar weer eens van stal gehaald.… > Lees verder

Swanns kant op: nog één keer de beginzin

Ook Marco Kamphuis heeft het in zijn recensie over de beginzin van Swanns kant op. Hij vindt dat het element ‘lang’ van ‘Longtemps’ niet zomaar kan worden weggelaten; schrijft Proust immers niet: ‘jarenlang was mijn jeugd, wanneer ik ’s nachts wakker lag en eraan terugdacht, niet meer dan een handvol geïsoleerde herinneringen voor mij… totdat ik een madeleine in de thee doopte’?… > Lees verder