Het jaar 1961. Herfst vermoedelijk of begin winter. Samuel Beckett zit. Al tien jaar is hij koning – iets minder of iets meer dan tien jaar: acht jaar sinds de première van Godot, elf jaar sinds de samengebalde publicatie van de grote romans door Jérôme Lindon. Er bestaat in Frankrijk niets wat hem het hoofd kan bieden of hem die troon waarop hij zit kan betwisten. De koning heeft, zoals we weten, twee lichamen: een eeuwig, dynastiek lichaam, dat door de tekst tot de troon wordt verheven en gewijd, en dat men naar willekeur Shakespeare, Joyce, Beckett noemt, of Bruno, Dante, Vico, Joyce, Beckett, maar dat hetzelfde onsterfelijke lichaam is, gekleed in provisorische omhulsels; en hij heeft een ander, sterfelijk lichaam, dat functioneel en relatief is, het stoffelijk omhulsel, dat naar de wormen gaat, dat Dante en enkel Dante heet en boven een stompe neus een klein mutsje draagt, enkel Joyce en dan heeft hij beringde vingers en bijziende, onthutste ogen, enkel Shakespeare en dan is het een brave dikke rentenier met elizabethaanse plooikraag.… > Lees verder
Emmanuel Bove, Het voorgevoel
Om de paar maanden reserveer ik een verloren dag om op wikipedia een paar lemmata te schrijven over Franse schrijvers of over Nederlandse dan wel Vlaamse literaire vertalers. Het gaat daarbij om twee categorieën die het qua zichtbaarheid niet bepaald onder de markt hebben, zoals het in België heet: Franse schrijvers, omdat Franse literatuur – Michel Houellebecq daargelaten – sinds enige decennia een zinkend cultuurgoed is geworden; literair vertalers, omdat literair vertalers, zoals iedereen weet, uit hoofde van hun stiel te allen tijde nederig, dienstbaar en bescheiden zijn.
Toen ik dus constateerde dat er over de Franse romancier Emmanuel Bove (1898-1947), van wie onlangs de prachtige korte roman Het voorgevoel in het Nederlands is verschenen (in de vertaling van Mirjam de Veth), wel artikelen te vinden waren in de Perzische, Japanse en Estse wikipedia, en in twee Koerdische dialecten, het Sorani en het Manderani, maar niets in de Nederlandse wikipedia stond, besloot ik per ommegaande in die leemte te voorzien.… > Lees verder
Beckett en de 21e eeuw
Als het vuur van de schrijversroem niet regelmatig met nieuw papier wordt gevoed, vervalt het al snel tot as. Weinig schrijvers is een roem beschoren die hun dood overleeft; elk artistiek oeuvre dat is afgesloten treedt een nieuwe fase in, die van het ‘nachleben’, waarin het zich op eigen kracht moet bewijzen in een vaak veranderend literair klimaat. Samuel Beckett (1906-1989) kende wereldfaam met het toneelstuk Wachten op Godot, waarvan de première plaatsvond in 1953; de hem in 1969 toegekende Nobelprijs voor literatuur bevestigde die faam. Hoe is het, bijna twintig jaar na zijn dood, met Becketts werk gesteld? Is het gedateerd of laat het indirect zijn sporen na?… > Lees verder