In Middelburg verschijnt bij de Stichting Kunstuitleen Zeeland al jarenlang de Slibreeks, een serie van mooie kleine boekjes op envelopformaat, die altijd weer verrassingen in petto heeft. Zo was het voorlaatste nummer bijvoorbeeld een losbladige uitgave van het verhaal ‘Een muur met grillige patronen’ van de Chinese avant-gardist Ma Yuan. De lezer kan als het ware zelf zijn eigen verhaal samenstellen door de volgorde van de hoofdstukjes te veranderen, een idee dat zo uit de koker van de Franse literaire groep Oulipo had kunnen komen (‘Ouvroir de Litterature Potentielle’, zoiets als ‘Werkplaats voor Mogelijke Literatuur’).
Een van de belangrijkste leden van diezelfde Oulipo was Georges Perec, en van hem is toevallig het nieuwste Slib-deeltje afkomstig: het hoorspel Opslag uit 1970. Perec staat vooral bekend als een virtuoos taalkunstenaar die zichzelf bij het schrijven allerlei ingewikkelde beperkingen oplegde (hij schreef bijvoorbeeld een roman waarin de letter e geen enkele keer voorkomt), maar die speelsheid sluit een grote zeggingskracht en bezieling niet uit: hij mag zonder meer worden beschouwd als een van de belangrijkste naoorlogse Franse schrijvers.
Naast werken als W of de jeugdherinnering en Ruimten rondom is het hoorspel Opslag niet meer dan een luchtige voetnoot, zoals Perec er wel meer heeft geschreven, maar het is toch een charmante, bij vlagen zeer hilarische tekst. De vorm doet een beetje aan minimal music denken: een beperkt aantal elementen wordt voortdurend herhaald, gevarieerd en vervangen door vergelijkbare elementen, in dit geval de mogelijkheden die zich voordoen wanneer je als ondergeschikte om opslag wilt vragen bij je superieur.
De vertaling van actrice Frida Pittoors is niet al te best, maar door het bezwerende herhalingseffect vergeet je dat al snel, vooral wanneer je de bijbehorende cd opzet waarop het hele hoorspel wordt uitgevoerd door Theatergroep Hollandia (eerder uitgezonden door de NCRV in augustus 1998).
- Georges Perec, Opslag, vertaald door Frida Pittoors. Stichting Kunstuitleen Zeeland (Slibreeks 91), 2000.
[de Volkskrant, 5 mei 2000, © Martin de Haan]
