Zoals ik Ilja Pfeijffer ken van VV Leo, het groepje docenten, aio’s en studenten van de Letterenfaculteit Leiden waarmee we wekelijks een zaaltje afhuurden om in gelegenheidsteams tegen elkaar te voetballen en te brullen (sommigen dan toch), zo ken ik Ad Verbrugge uit de tijd dat we allebei de Zeeuwse tafeltenniscompetitie onveilig maakten: hij bij Effect ’71 Terneuzen, ik bij Middelburg ’t Zand. Groot was dan ook mijn genoegen toen Verbrugge me uitnodigde voor een rematch, dit keer in zijn podcast De Nieuwe Wereld, gehuisvest aan een fraaie gedempte gracht in hetzelfde Leiden. Samen met Paul Scheffer mocht ik komen opdraven om te praten over de tekst van Milan Kundera die ik had vertaald, Een gekidnapt Westen – de tragedie van Midden-Europa.… > Lees verder
Fragment uit Ramkoers: Pétain-Putain-Poetin
Een fragment uit Ramkoers. De hoofdpersoon, fotograaf Jasper van den Berg, komt in het voetspoor van Julius Caesar door de Franse stad Vichy (‘Veni, vidi, Vichy’), waarvan de beladen geschiedenis de verteller tot een lange mijmering aanzet. Ook een bekende Russische seriemoordenaar komt even om de hoek kijken. [N.B. Ramkoers is inmiddels verramsjt of vernietigd. Ik heb een flink exemplaren weten te redden. Bestellen kan vanaf nu dus rechtstreeks bij mij, via dit formulier.]
Wie Vichy zegt, zegt oorlog zegt bezetting zegt Vrije Zone zegt Pétain. Maarschalk Pétain. Of laat ik hem in navolging van Lydie Salvayre maar gewoon Putain noemen, want hij bood zichzelf en Frankrijk veil aan Hitler-Duitsland (gezellig handjeschudden met de Führer in Montoire in het bijzijn van Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel en Reichsminister des Auswärtigen Joachim von Ribbentrop, beiden in Neurenberg tot de strop veroordeeld).… > Lees verder
Tovertaal 5: nu nog enger!
Eerder dit jaar schetste ik in een groot Volkskrant-stuk wat ons in de nabije AI-toekomst te wachten staat: ‘de nieuwe Houellebecq, met een druk op de knop in het Nederlands voorgelezen door Houellebecq zelf, desgewenst met een Zeeuws accent’. Ja, dat was natuurlijk ironisch, maar toch minder dan de gemiddelde lezer misschien dacht, want op het moment van schrijven had ik al geëxperimenteerd met een online ’tool’ die weliswaar nog geen Zeeuws accent doet, maar verder wel verbluffend realistische ‘vertalingen’ van geluid en beeld maakt: de tekst wordt omgezet in de gewenste taal (175 and counting), waarna de bewegingen van lippen en gezichtsspieren worden aangepast aan de nieuwe tekst.… > Lees verder
Jacqueline Harpman, Ik die nooit een man heb gekend
[In het voorjaar van 2024 heb ik op verzoek van Uitgeverij Orlando de vertaling van Moi qui n’ai pas connu les hommes herzien, een roman van Jacqueline Harpman uit 1995. De oorspronkelijke vertaling, Ik die nooit een man heb gekend, door Peggy van der Leeuw, verscheen in 1998 bij Uitgeverij Thôth. Hoewel het oplappen van oude vertalingen een twijfelachtige reputatie heeft – als een vertaling gebreken kent, is hervertalen dan niet de aangewezen optie? – komt het vaak genoeg voor; een vertaling laten herzien kost nu eenmaal minder dan een vertaling laten overdoen. En soms volstaan marginale correcties om een boek beter te maken.… > Lees verder
Winterjas in de zomer
Leuke anekdote, of gemiste kans? Uitgeverij Atlas-Contact benaderde me begin december 2023 met het verzoek de auteursfoto te maken voor de nieuwe roman van Dimitri Verhulst. Ik was zeer vereerd en zei natuurlijk ja. We spraken af in Gent, in de omgeving van de mooie of lelijke (naar keus) nieuwe bibliotheek De Krook, waar Dimitri vóór de opening zelfs een keer is betrapt op ‘trespassing’ (hoe heet dat in het Nederlands?). Het was een aangename ontmoeting en ik was erg blij met mijn uiteindelijke foto, genomen tegen de betonwand van de bibliotheek. Ook de uitgeverij was bijzonder in haar nopjes. Maar daarna ging het fout.… > Lees verder
De jaren, een reprise
In december 2022 schreef ik een behoorlijk lyrische blogpost (een paar muggezifterige opmerkingen daargelaten) over de toen net in première gegane toneelversie van De jaren van Annie Ernaux, in de bewerking door Eline Arbo bij het Nationale Theater. De weerklank die de voorstelling vond, overtrof elke verwachting. Vandaag, dinsdag 29 oktober 2024, speelt De jaren opnieuw, in Schouwburg Orpheus in Apeldoorn, en de komende weken wordt de voorstelling nog 22 keer op de planken gebracht in diverse, vooral Nederlandse theaters. Dit is wat regisseur Eline Arbo zelf in 2023 verklaarde over die reprise: ‘De jaren is een voorstelling waar wij heel trots op zijn, en die veel heeft betekend voor iedereen die meedeed aan het proces.… > Lees verder