web analytics

Auteur: Martin de Haan

Geplaatst op

Arm Nederlands!

Tijdens het vertalen van Proust valt me maar weer eens op over hoe weinig middelen het Nederlands (in vergelijking met de ons omringende talen) beschikt om de relaties tussen woorden in een zin duidelijk te maken. Ga maar na:

  • In tegenstelling tot het Duits kent het Nederlands geen naamvallen (die behalve een grotere variatie in de zinsvolgorde ook relaties op grotere afstand mogelijk maken, zoals het Latijn laat zien). 
  • In tegenstelling tot het Duits en het Frans kent het dominante (Noord-)Nederlands afgezien van het onzijdig nauwelijks meer woordgeslacht: alles is mannelijk geworden (het befaamde ‘de’ zonder geslachtsaanduiding in Van Dale: in Vlaanderen vrouwelijk, in Nederland mannelijk).
… > Lees verder
Geplaatst op

Swanns kant: de stand van zaken

Het is stil op Hof/Haan en dat heeft een reden. Wij proberen namelijk uit alle macht de verloren tijd in te halen en onze Proustvertaling tot een goed einde te brengen. Onze uitgever, Athenaeum-Polak & Van Gennep, heeft inmiddels laten weten dat een verschijning van Swanns kant precies honderd jaar na het origineel (dat in 1913 uitkwam) niet meer tot de mogelijkheden behoort – jammer, maar in elk geval geeft dat ons wat meer lucht.

Veel tijd is gaan zitten in de beginzin: ‘Longtemps, je me suis couché de bonne heure.’ Een ogenschijnlijk eenvoudig zinnetje waar zelfs Google Translate wel raad mee zou moeten weten, maar dat valt tegen: ‘Lang, ging ik vroeg naar bed.’… > Lees verder

Geplaatst op

Portrait: Martin de Haan, translation activist

Few translators are just translators. They are also writers, bloggers, critics… Martin de Haan, President of CEATL and Dutch translator of Proust, Kundera, Echenoz and Houellebecq, is all of these things and much more. A portrait by Camille Bloomfield (translated from French by Jill McCoy).

It is a paradox that instead of inciting fear, a literary pinnacle like Proust’s A La recherche du temps perdu is constantly spurring on new foreign-language translations. Are these the most crazed or the most passionate of translators? Well, that depends. IFVerso previously met with Guy Régis, who is currently translating Du côté de chez Swann in Haitian Creole.… > Lees verder

Geplaatst op

Portrait: Martin de Haan, activiste de la traduction

Peu de traducteurs sont uniquement traducteurs, beaucoup sont aussi écrivains, blogueurs, critiques… Martin de Haan, président du CEATL et traducteur de Proust, Kundera, Echenoz et Houellebecq en néerlandais est tout cela à la fois, et bien plus encore. Un portrait par Camille Bloomfield.

Paradoxalement, une somme comme La Recherche du temps perdu, loin de faire peur, ne cesse de susciter de nouvelles versions en langue étrangère – chez les plus fous ou les plus passionnés des traducteurs, c’est selon. Nous avions rencontré pour IF Verso Guy Régis, qui s’emploie actuellement à proposer Du côté de chez Swann en créole haïtien.… > Lees verder

Geplaatst op

Milan Kundera, Over de romankunst, fragment

Een arme dorpsedelman, Alonso Quijano, besloot een dolende ridder te worden en noemde zich Don Quichot van La Mancha. Hoe moeten we zijn identiteit definiëren? Hij is wie hij niet is.

Hij ontfutselt een barbier diens koperen scheerkom, die hij voor een helm aanziet. Bij toeval komt de barbier later in de herberg waar Don Quichot zich in een gezelschap bevindt; hij ziet zijn scheerkom en wil hem terug. Maar Don Quichot is trots en weigert de helm als scheerkom te zien. Direct wordt een ogenschijnlijk zo eenvoudig voorwerp een vraag. Hoe kun je trouwens bewijzen dat een op een hoofd geplaatste scheerkom geen helm is?… > Lees verder

Geplaatst op

Sichtbarkeit und kulturelle Außenwahrnehmung des Übersetzers

von Jürgen Jakob Becker und Martin de Haan

Die Übersetzer sind die großen Unsichtbaren der Literatur. Dass die fremdsprachigen Schriftsteller von Pessoa bis Pamuk in der Regel nicht mit der eigenen, sondern mit der Stimme eines zweiten, unsichtbaren Autors zu uns sprechen, ist zwar eine Selbstverständlichkeit, doch das Bewusstsein für diese Tatsache und ihre kulturelle Tragweite ist erstaunlich schwach entwickelt.

Kulturelle Prägungen scheinen dafür verantwortlich zu sein: Wir sind es gewohnt, Übersetzungen unter negativen Vorzeichen zu sehen, als verlustreiche Annäherung nämlich an ein nie erreichbares Original. Ideal ist nach dieser Denkweise eine Übersetzung, die sich ‘nicht wie eine Übersetzung liest’, sich als Übersetzung also unsichtbar macht, ja auslöscht.… > Lees verder