‘Leve de durvers!’, wordt ons dezer dagen toeroepen door de reclameaffiches van een bankinstelling. Ter illustratie van die leus zien we een foto van respectievelijk een jongetje dat in een boom klimt en een meisje dat van een trap glijdt. De suggestie dat ‘durven’ eigen is aan de jeugd, dat jongeren van nature wild, overmoedig en vernieuwingsgezind zijn, legt onze marketeers geen windeieren, maar is zij waar? Jongeren zijn vaak behoudzuchtig en conformistisch, dat is een van de ontnuchterende, zo niet onthutsende bevindingen van het ouderschap. Tegen de voorkeuren en opvattingen die binnen de peergroup opgeld doen, moeten die van ouders het vrijwel altijd afleggen.… > Lees verder
Hooglied op de dood
“Ik hou van je, vroeger, nu en altijd, en altijd zal nu zijn”, zei ze. Maar als ik die nacht in de Ritz nu eens twee voortanden had gemist, twee miserabele botjes, zou ze daar dan ook zijn, onder me, in religieuze vervoering? Twee botjes van elk drie gram, dus zes gram. Haar liefde weegt zes gram, dacht hij, over haar heen gebogen en haar betastend, haar aanbiddend.
Albert Cohens onlangs heruitgegeven roman De uitverkorene van de heer – de vertaling van Belle du seigneur – is een ‘overrompelend liefdesverhaal’, meldt het omslag. Overrompelend is de liefde in elk geval voor Cohens personages.… > Lees verder
De wereld is een perverse veelhoek
‘Eigenlijk ziet hij eruit alsof hij, ergens op een dorpskermis, zijn hoofd heeft gestoken in een gat van een decor waarop een naïeve voorstelling van een leeuwenjacht afgebeeld staat.’ Zo beschrijft Olivier Rolin de met een volle walrussensnor en brede bakkebaarden getooide leeuwenjager die in 1881 door Édouard Manet werd vereeuwigd onder de titel Monsieur Pertuiset, Le Chasseur de Lions. De avonturen van Eugène Pertuiset staan centraal in Rolins laatste, door Katelijne De Vuyst vertaalde roman De leeuwenjager en Manet. Zoveel is duidelijk, helemaal serieus kan Rolin het model niet nemen. Pertuiset heeft ‘het uitdrukkingsloze gezicht van een bruut – of het moet zijn dat het nogal primitieve gevoelens uitdrukt, met de onaangenaam verraste, vagelijk uitdagende blik, zo van “de eerste die in de buurt komt, knal ik neer”.’… > Lees verder
Stollend beton: La Carte et le territoire
Er is maar één Franse schrijver wiens boeken nog voor het verschijnen van de Nederlandse vertaling alom worden besproken in Nederlandstalige boekenbijlagen. Dat is niet alleen tekenend voor het prestige van de hedendaagse Franse literatuur, maar ook voor de uitzonderingspositie van Michel Houellebecq daarbinnen. La Carte et le territoire, zijn begin september verschenen nieuwe roman, heeft te onzent louter lovende kritieken gekregen (lezers die het Frans niet machtig zijn zullen moeten wachten tot mei 2011 om zich er een eigen oordeel over te kunnen vormen).
De besprekingen van die nieuwe roman mogen dan getuigen van Houellebecqs status aparte binnen de Franse letteren, dat laat onverlet dat de commentatoren er over de hele linie niet echt raad mee lijken te weten.… > Lees verder
Proust in liefde
‘De buren in de kamer naast mij bedrijven elke dag de liefde met een heftigheid die me jaloers maakt. Als ik bedenk dat ik daar zelf minder bij voel dan bij het drinken van een glas koud bier, benijd ik mensen die zo hard kunnen schreeuwen dat ik eerst meende iemand vermoord te horen worden, maar algauw was ik gerustgesteld over wat er gebeurde toen het schreeuwen van de vrouw een octaaf lager door de man werd herhaald’. Aldus Marcel Proust in een brief uit 1919 aan de zoon van zijn huisbazin, wanneer hij een paar maanden een gehorig appartement aan de Parijse Rue Laurent-Pichat bewoont.… > Lees verder
Treurarbeid. Over ‘Rouwdagboek’ van Roland Barthes
Stel dat ik een onbevooroordeeld, onafhankelijk criticus was en dat ik zou willen schrijven over Rouwdagboek van Roland Barthes, dan zou ik mijn bespreking als volgt kunnen opzetten.
Het schrijfverlangen herwinnen
Op de fiches die hij zelf aanmaakt door A4’tjes te verknippen tot A8’tjes, en waarvan er altijd een voorraadje op zijn werktafel ligt, doet de Franse cultuurcriticus en essayist Roland Barthes (1915-1980) van 26 oktober 1977 tot 15 september 1979 op onregelmatige basis en in een gestaag afnemend ritme verslag van de emotionele ontreddering die de dood van zijn moeder, met wie hij zijn hele leven heeft samengewoond, bij hem teweegbrengt.… > Lees verder