Trailer, teaser, appetizer, hoe noem je zoiets? Daar wil ik vanaf zijn – het is een filmpje. Waarom? Omdat de Singel Uitgeverijen geen boekpresentaties organiseren zolang corona rondwaart, omdat ‘makers’ desalniettemin wat steun in de rug kunnen krijgen van het Nederlands Letterenfonds om ‘de brug naar lezers te slaan’, en omdat een familievakantie ons toevallig begin september naar Normandië bracht, waar Annie Ernaux (auteur van De jaren, eerdaags te verschijnen bij De Arbeiderspers) geboren en getogen is. “Zie je wel, zelfs op vakantie gaat het weer om jouw werk.” Inderdaad, hoewel er zonder de goede ideeën en de koelbloedigheid van Ilse Joliet, Jan Hofstede en Victor Van Rossem niets van in huis was gekomen – ziet dat van hier.… > Lees verder
Annie Ernaux, De jaren (fragment)
[…] Op zomeravonden aan het begin van de jaren zeventig, wanneer het geurde naar droge aarde en tijm en alle tafelgenoten hadden plaatsgenomen rond een grote, voor minder dan duizend franc bij een uitdrager gekochte boerentafel met daarop vleesbrochettes en ratatouille – de vegetariërs mochten niet worden vergeten –, mensen die elkaar voordien niet kenden, Parijzenaars die het huis ernaast aan het opknappen waren, rugzaktoeristen op doorreis, liefhebbers van langeafstandswandelen en zijdeschilderen, stellen met of zonder kinderen, mannen met ruige baarden, verwilderde tienermeisjes, rijpe vrouwen in Indische gewaden, ontstonden er – na een aarzelend begin hoewel er van meet af aan werd getutoyeerd – gesprekken over kleurstoffen en hormonen in voedingsmiddelen, seksuologie en lichamelijke expressie, antigymnastiek, toegepaste kinesiologie en rogeriaanse therapie, yoga, Frédérick Leboyers zachte geboorte, homeopathie en soja, arbeiderszelfbestuur en de bezetting van de Lip-horlogefabriek, het milieu-activisme van René Dumont.… > Lees verder
Annie Ernaux, Meisjesherinneringen (fragment)
Er zijn mensen die worden overweldigd door de werkelijkheid van anderen, door hoe ze praten, hun benen over elkaar slaan, een sigaret opsteken. Die verzinken in de verhevigde aanwezigheid van anderen. Op een dag, of eerder op een nacht, worden ze meegesleept in de begeerte en de wil van één enkele Ander. Wat ze meenden te zijn, vervliegt. Ze lossen op en zien hoe een afglans van henzelf handelt en gehoorzaamt, meegesleept in de onbekende gang van de gebeurtenissen. Ze lopen steeds achter op de wil van die Ander. Die wil is hun steeds vóór. Hem inhalen doen ze nooit.
Geen onderworpenheid, geen instemming, alleen de verbijstering van de werkelijkheid, waardoor je je enkel afvraagt ‘overkomt mij dit’ of ‘maak ik dit mee’, behalve dat er in zulke omstandigheden geen ik meer is, of het is al niet meer hetzelfde ik.… > Lees verder
Esperanto van de liefde. Meisjesherinneringen van Annie Ernaux
Iedereen kent een eerste keer. We zijn allemaal ooit ontmaagd. Elk van ons heeft op enig moment zijn fantasieën bij het grof vuil gezet, bressen in haar dromen geschoten zien worden. Maar het vergt een Annie Ernaux om daar zo’n mooi boek over te schrijven.
Meisjesherinneringen (in 2015 in Frankrijk verschenen als Mémoire de fille) is een verhaal van zure druiven, of misschien juister gezegd van druiven die heel traag rijp zijn geworden. De vertelster doet het relaas van haar verblijf als achttienjarige jeugdleidster in een Normandische vakantiekolonie eind jaren 50, een verblijf dat uitmondt in een hardhandige inwijding in de liefde door de hoofdjeugdleider – ontwijding van de liefde zou een betere formulering zijn.… > Lees verder
Twee wijfjes en één prooi
‘Wáár was alleen dit: “Ik wil met je neuken en je die andere vrouw doen vergeten.” De rest was, strikt genomen, fictie.’
Bovengenoemde waarheid is het leitmotiv van L’Occupation, het laatste werkje van de Franse schrijfster Annie Ernaux. De ‘bezetting’ waarnaar de titel verwijst, betreft de aloude kwaal der jaloezie: het in beslag genomen worden door obsessieve gedachten aan een medeminnares en het ondergaan van die obsessie als de gewelddadige inval van een bezettende macht.
Vrouw maakt het uit maar wordt jaloers op het nieuwe liefje van haar ex. En omdat die ex zijn nieuwe liefje angstvallig voor haar afschermt, is het achterhalen van haar identiteit een monomane, dwangmatige bezigheid, een kanalisering van verlatenheid en razernij, een aanleiding voor moordzuchtige fantasieën.… > Lees verder
Annie Ernaux, De schaamte
Mijn vader heeft mijn moeder willen vermoorden, op een zondag in juni, aan het begin van de middag. Zoals gewoonlijk was ik naar de mis van kwart voor twaalf gegaan. Daarna moest ik gebakjes halen bij de banketbakker in de winkelpassage, een verzameling noodgebouwen opgetrokken na de oorlog in afwachting van de voltooiing van de wederopbouw. Thuis trok ik mijn zondagse kleren uit en deed een makkelijk wasbare jurk aan. Toen de laatste klanten waren vertrokken en de luiken voor de etalage van de kruidenierswinkel waren vastgezet, gingen we aan tafel, waarschijnlijk met de radio aan, want op dat uur van de dag had je een komisch programma, Le tribunal, met Yves Deniaud in de rol van schlemiel die door een rechter met beverige stem voortdurend van idiote overtredingen beschuldigd en tot bespottelijke straffen veroordeeld wordt.… > Lees verder