web analytics

Categorie: Recensies MdH

Geplaatst op

In de mond van de reus

Het zal niemand ontgaan zijn: dit fin de siècle wordt gedomineerd door reuzen – reuzenvertalingen, welteverstaan. We hadden al de Cervantes van Barber van de Pol, de Ariosto van Ike Cialona en de Casanova van Theo Kars, en daarbij heeft zich met de verschijning van Pantagruel – Het vijfde boek nu ook de Rabelais van J.M. Vermeer-Pardoen gevoegd. Het wachten is nog op het laatste Proust-deel van Thérèse Cornips, en dan hebben we genoeg reuzen bij de hand om de millenniumwisseling met vertrouwen tegemoet te kunnen zien.

De Franse schrijver François Rabelais (1483?-1553) is niet alleen in verschillende opzichten een reus onder de groten van de wereldliteratuur (de nieuwe vertaling beslaat ruim duizend bladzijden), zijn romancyclus gaat ook over reuzen.… > Lees verder

Geplaatst op

Honderd jaar ongelezen: Stéphane Mallarmé

Vraag een redelijk belezen Fransman of hij weleens iets van Mallarmé leest, en het antwoord luidt vrijwel zeker: ‘Nee.’ Vraag dezelfde Fransman of hij weet wat voor soort literatuur Mallarmé schrijft, en de kans is groot dat hij begint over onleesbaarheid, uiterste perfectie van de vorm, extreme luciditeit, de gapende afgrond van de witte bladzijde, het Ideaal, het Niets, het Absolute, de droom van het Boek.

Stéphane Mallarmé is een van degenen, net als bijvoorbeeld Marcel Proust en Franz Kafka, wier werk zo algemeen bekend is dat niemand het meer nodig acht het te lezen. En als het dan toch gelezen wordt, gebeurt dat steevast vanuit het vooropgezette beeld dat men ervan heeft; dus lezen of niet lezen komt ongeveer op hetzelfde neer.… > Lees verder

Geplaatst op

Een gloednieuwe grootmoeder

Een gezaghebbend recensent van een al even gezaghebbend boekenkatern raakt zijn vrouw kwijt, die na een auto-ongeluk in coma is geraakt. Dan gebeurt er een mirakel. Meer dan twintig jaar eerder heeft hij onder het pseudoniem Richard Glen een niemendalletje geschreven en gepubliceerd, puur voor de lol, en nu krijgt hij ineens een brief van een Belgische studente die het boek bij toeval heeft gelezen en gefascineerd is geraakt door de ingenieuze literaire allusies. Hij antwoordt uit naam van Glen, er komt een briefwisseling op gang, en langzaam begint de snobistische recensent Frédéric Lahnberg plaats te maken voor de sjofele romancier Richard Glen.… > Lees verder

Geplaatst op

Geurenkannibaal met jeugdmond

Als een filosoof zich op het terrein van de literatuur waagt, kun je maar beter op het ergste voorbereid zijn. Het gevaar is immers levensgroot dat de roman of het toneelstuk in kwestie louter als illustratie van een filosofische these dient, wat voor een kunstwerk uiteraard een nogal twijfelachtige eer is. In het beste geval slaagt de literatuur erin zich te ontworstelen aan het haar opgedrongen keurslijf, maar meestal ontstijgt een dergelijk boek nauwelijks het niveau van een boodschappenbriefje, dat na gebruik kan worden weggegooid.

Net als zijn even oude collega-nouveau philosophe Bernard-Henri Levy schrijft Pascal Bruckner (1948) naast zijn beschouwende teksten ook romans, en niet zonder succes: zijn Lunes de fiel uit 1981 werd door Roman Polanski verfilmd als Bitter Moon, en voor zijn jongste roman Les Voleurs de beauté werd hem in 1997 de prestigieuze Prix Renaudot toegekend.… > Lees verder

Geplaatst op

Verdwaald in het rijk der zinnen

Zonen van beroemde vaders hebben het niet makkelijk. Voor de buitenwacht beperkt hun identiteit zich al snel tot het zoon-zijn, en het is al helemaal de goden verzoeken om je als ‘zoon van’ op hetzelfde terrein te begeven waar je verwekker glorieert. In de Franse literatuur zijn er niettemin twee van dergelijke zonen die dat met succes hebben aangedurfd: Alexandre Dumas fils en Crébillon fils. Van de een verscheen onlangs de zoveelste Nederlandse (her)uitgave van De dame met de camelia’s, van de ander is na meer dan tweeënhalve eeuw voor het eerst Les Égarements du coeur et de l’esprit, zijn bekendste roman, vertaald.… > Lees verder

Geplaatst op

Een artistieke pionier: Vivant Denon verovert Egypte

Het regent in Frankrijk de laatste tijd boeken over Egypte. Aanleiding: het tweehonderdjarige jubileum van de Franse expeditie naar dat land onder leiding van de jonge generaal Napoléon Bonaparte. De ambitieuze legerleider begon in 1798 iets te populair te worden naar de smaak van de toenmalige revolutionaire regering, de Directoire, en met de missie Egypte te veroveren sloeg men twee vliegen in één klap: concurrent Engeland de wind uit de zeilen genomen, Bonaparte voorlopig uit de buurt.

Op 1 juli ging de 54000 man sterke troepenmacht bij Alexandrië aan wal, vergezeld van een legertje wetenschappers dat het land op encyclopedische wijze in kaart moest brengen.… > Lees verder